نقد و بررسی نظریه “مثل” و تاثیر آن در فهم ملاصدرا از آیات قرآن

در این مقاله ابتدا نظریه مثل مورد نقد وبررسی قرار گرفته است . به ان منظور مهمترین ادله اثبات این نظریه در فلسفه شیخ اشراق و ملاصدرا و همچنین مهم ترین اشکالهای ابن سینا و امام فخر رازی به آن، مورد تحلیل ، نقد و بررسی قرار گرفته و با استدلال معلوم شده است که نه ادله آن دو فیلسوف برای اثبات این نظریه صحیح است و نه اشکالهای این دو دانشمند برای انکار آن ، بنابراین به علت عدم دلیل اثبات و نه به خاطر وجود دلیل بر بطلان ، نمی توان این نظریه را تایید کرد . در بخش دوم برداشتهای ملاصدرا از آیات قرآن ، تحت تاثیر نظریه مثل مورد نقد و بررسی قرار گرفته است . به این منظور کلیه مواردی که ملاصدرا تحت تاثیراین نظریه معنایی خلاف ظاهر آیات قرآن ارایه شده است از کتب تفسیری و فلسفی او جمع آوری شده است . سپس با توجه به روایات ،‌آیات ،‌قرائن عقلی و لفظی صحت و سقم برداشتهای ملاصدرا از آن آیات ، معین شده است . در اثر این تحقیق معلوم شده است که هیچ یک از چهار تفسیری که ملاصدرا تحت تاثیر این نظریه مطرح کرده است ،‌صحیح نیست .