بررسی عوامل موثر در حصول غایت سلوک عرفانی با رویکردی بر آرای امام خمینی(ره)

از میان انسان‌ها آنان که به مقصود حیات و آفرینش خویش با تامل اندیشیده و بدان پی برده‌اند، اندک‌اند و از آن اندک‌تر، آنانی هستند که پس از درک مقصود هستی، عزم خود را برای تحقق آن جزم کرده و راه را تا نهایت پیموده‌اند. اما هر آن کس که پای در مسیر مقصود و تعالی خویش می‌نهد، باید بداند که راهی هموار و مقصدی زودیاب پیش روی وی نیست؛ گذشته از فراز و نشیب‌های فراوان این مسیر، جوانب و عوامل متعددی در این راه دخیل‌اند که آشنایی و رعایت آن‌ها بر وی لازم است. ازآنجا‌که حصول غایت عرفان برای سالک، منوط به رعایت تمامی این جوانب است، مقاله‌ی حاضر سعی دارد تا وجوه مختلفی را برشمارد که در جریان سلوک موثرند و سالک برای وصول به غایتش، بدان‌ها نیازمند است. این عوامل را تحت عنوان چند مولفه‌ی کلی می‌توان جمع‌بندی کرد: 1. وظایف علمی و معرفتی سالک؛ 2. وظایف عملی سالک؛ 3. استاد و راهنمای طریقت. علاوه‌بر این، چون مولفه‌ی وظایف عملی، خود گستره‌ی وسیعی از اعمال را دربر‌می‌گیرد، می‌توان آن را ذیل سه عنوان معرفی نمود: اول اعمال عبادی و آداب شرعی، دوم کارهای مربوط به تربیت اخلاقی نفس، سوم اعمالی که به منظور ریاضت نفس لازم است. این مقاله به تبیین این عوامل و مولفه‌ها پرداخته است.