اندازه گیری غلظت فلزات سنگین (کادمیوم، آرسنیک و سرب) در برنج‌های ایرانی، پاکستانی و هندی مصرفی استان هرمزگان

سابقه و هدف: برنج یکی از اجزاء اصلی سبد غذایی حدود 4/2 میلیارد نفر از جمعیت جهان و بعد از گندم دومین محصول پرمصرف کشور ایران است. با توجه به تقاضای بالای مصرف این ماده غذایی و اهمیت بهداشتی و سلامت برنج از نظر آلاینده های مختلف به ویژه فلزات سنگین این مطالعه با هدف اندازه گیری غلظت فلزات سنگین (کادمیوم، آرسنیک و سرب) در برنج های ایرانی، پاکستانی و هندی مصرفی استان هرمزگان در سال 1393 انجام گرفت.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی تحلیلی در سال 1393 بر روی 75 نمونه از برنج های هندی، پاکستانی و ایرانی پر مصرف استان هرمزگان صورت گرفت. نمونه ها به طور تصادفی انتخاب و مورد آنالیز قرار گرفت.یافته ها: میانگین غلظت فلزات آرسنیک، سرب و کادمیوم در کل نمونه ها به ترتیب برابر با 045/0، 057/0 و 022/0 میلی گرم در کیلوگرم بود. بیش ترین مقدار آرسنیک در برنج های غیر مجاز هندی با 033/0 میلی گرم در کیلوگرم و بیش ترین مقدار سرب در برنج های غیر مجاز پاکستانی با 070/0 میلی گرم در کیلوگرم اندازه گیری شد.استنتاج: با توجه به مصرف بالای برنج در کشور، امکان آلوده بودن برنج به عناصر سنگین، خاصیت تجمعی این فلزات در بافت های مختلف و اثرات سوء آن بر انسان، انتخاب محصولات پاک با درجه اطمینان بالا بسیار حائز اهمیت است.

Determination of Heavy Metals (Cadmium, Arsenic and Lead) in Iranian, Pakistani and Indian rice Consumed in Hormozgan Province, Iran

Background and purpose: Rice is one of the most widely consumed cereal, and one of the major components of the food basket of approximately 2.4 billion people in the world. In Iran it is the second staple crop after wheat. This study aimed at investigating the level of different heavy metals (cadmium, arsenic, and lead) in rice consumed in Hormozgan province, 2014.Materials and methods: An analytical crosssectional study that was carried out in 75 samples of Iranian, Pakistani, and Indian rice consumed in Hormozgan province in 2014. The samples were randomly selected and analyzed.Results: The mean concentrations of arsenic, lead and cadmium were 0.045, 0.057 and 0.022 mg/kg, respectively. The maximum level of arsenic was found in unauthorized Indian rice (0.033 mg/kg) and the maximum lead content was observed in unauthorized Pakistani rice (0.070 mg/kg).Conclusion: Due to the high consumption of rice in the country and contamination of rice with heavy metals, it is important to choose safe products to avoid accumulative effect of these metals on human health.