بررسی عوامل محیطی و دموگرافیکی موثر بر شیوع بیماری سل در شهر مشهد

سابقه و هدف: بیماری سل یکی از مهم ترین مشکلات بهداشتی درمانی کشورهای گوناگون جهان، از جمله ایران است. هدف از مطالعه حاضر، شناخت عوامل محیطی موثر بر بروز این بیماری است؛ به طوری که عوامل مداخله گر تعیین شده و مناطق بحرانی و نیازمند اقدامات پیشگیرانه و درمانی، از این طریق مشخص شود.مواد و روش ها: این مطالعه، یک مطالعه توصیفی تحلیلی و گذشته نگر است که اطلاعات موجود در واحدهای بهداشتی درمانی در سطح مشهد بررسی شد. اطلاعات فردی، یافته های دموگرافیک، محیطی و جغرافیایی، اساس اصلی تحلیل ها بوده و مناطق بحرانی از این طریق تعیین شده اند.یافته ها: در این پژوهش، 813 نفر از بیماران مشهدی و مناطق حاشیه ای آن از طرف مراکز بهداشتی درمانی، مبتلا به بیماری سل تشخیص داده شدند و از نظر مشخصات دموگرافیکی و سکونتی مورد بررسی قرار گرفتند. یافته های پژوهش حاضر نشان داد که بین بیماری و ملیت ارتباط معناداری وجود دارد (05/0>p). همچنین، بین ابتلا به بیماری سل و نزدیکی محل سکونت به شریان های اصلی ترافیکی، همسایگی با دامداری ها و محل های فاقد سیستم های جمع آوری زباله، رابطه وجود دارد (05/0>p). درنتیجه، مناطق حاشیه نشین شهر به عنوان مناطق بحرانی و نیازمند توجه تعیین شدند.استنتاج: با توجه به افزایش تعداد افراد مبتلا به بیماری سل در ایران، به ویژه شهر مشهد و افزایش مرگ و میرهای ناشی از این بیماری، شناخت فاکتورهای ایجادکننده این بیماری، به خصوص عوامل محیطی و دموگرافیکی، کمک شایانی به کنترل و مدیریت بهتر این بیماری خواهد کرد.

Effective Environmental and Demographic Factors on Incidence of Tuberculosis in Mashhad, Iran

Background and purpose: Tuberculosis (TB) is one of the main medical and health problems worldwide. Herein, we aimed to evaluate the effect of environmental factors on the incidence of this disease. In so doing, we can determine the critical and deficient areas, the risk factors for the disease, and implement preventive and therapeutic interventions.Materials and methods: In this retrospective, descriptiveanalytic study we used available information in health centers in Mashhad, Iran. Personal, demographic, environmental, and geographic data was the main basis of our study to identify the highrisk areas.Results: We studied 813 patients diagnosed with TB in Mashhad health centers of Mashhad and its outskirts. The results showed significant relationship between the developing TB and nationality (P>0.05). Also, there was an association between risk of developing TB and living near major traffic arteries, areas with livestock farms or without waste collection system (P>0.05). The city's outskirts were determined as critical areas that need further considerations by health authorities.Conclusion: Given the increasing incidence rate of TB in Iran, particularly in Mashhad, and escalated TB mortality, identifying factors causing the disease, especially the environmental and demographic factors, can improve management of this disease.