بررسی میزان آرسنیک، کادمیوم و سرب در خاک و آب زیرزمینی و ارتباط آن با کود شیمیایی در خاک شالیزاری

سابقه و هدف: کود شیمیایی یکی از منابع آلاینده فلزات سنگین برای خاک و آب زیرزمینی می‌باشد. هدف از این مطالعه تعیین میزان آرسنیک، کادمیوم و سرب در خاک شالیزاری و آب زیرزمینی و ارتباط آن با کود شیمیایی در شهرستان قائم‌شهر می‌باشد.مواد و روش ها: به‌طور تصادفی20 نمونه قبل و 20 نمونه بعد از کوددهی از خاک (عمق cm30 0) و آب زیرزمینی در بهار و تابستان 1389 نمونه‌برداری گردید و3 نمونه مرکب از 3 کود پرمصرف هم تهیه شد آنگاه پس از نمونه‌های خاک (هضم با اسید نیتریک، اسید هیدروکلراید، آب اکسیژنه)، نمونه‌های آب (صاف‌کردن) و نمونه‌های کود (هضم بااسید نیتریک) عصاره‌گیری شد و غلظت آرسنیک (as)، کادمیوم (cd) و سرب (pb) آب، عصاره خاک و کود توسط دستگاه icp oes (ساخت آلمان) اندازه‌گیری شد.یافته ها: با توجه به نتایج به دست آمده غلظت فلزات سنگین در آب صفر و در خاک پایین‌تر از استاندارد جهانی بوده است. تنها در کود سوپرفسفات تریپل غلظت cd بیشتر از مقدار استاندارد cdfa بوده است. از بین سه کود مصرفی تنها رابطه معنی‌دار بین میزان کود مصرفی پتاس با غلظت کادمیوم در خاک (05/0>p) مشاهده شد.استنتاج: با توجه به بیشتر بودن غلظت کادمیوم در کود فسفاته به نظر می‌رسید که در مزارعی که کود پتاس بیشتری استفاده شده مقدار کود فسفات کمتری استفاده شود ولی با توجه به ارتباط مثبت بین کود فسفاته و کود پتاس (05/0>p)؛ علت این امر همچنان نامشخص است. با توجه به غلظت فلزات سنگین در آب (صفر)، هیچ‌گونه رابطه‌ی بین مقدار فلزات سنگین در خاک با آب و مقدار فلزات سنگین کود با آب مشاهده نشد.