مقایسه دو دیدگاه در مورد بیماری هاری دیدگاه کتاب طب اکبری (از کتب طب سنتی) و آخرین دستورالعمل کشوری مبارزه با هاری

سابقه و هدف: هاری بیماری ویروسی است که از طریق گزش حیوانات آلوده (عمدتا سگ) به انسان منتقل می‌شود. عدم امکان بهبودی و مرگ دردناک کلیه مبتلایان به این بیماری زئونوز، آن را در طول تاریخ زندگی بشریت همواره جزو اولویت‌های سلامتی قرار داده است، در کتب اطبای قدیم ایران زمین نیز نکات جالبی در خصوص هاری نگاشته شده که بازخوانی و مقایسه آن با آخرین یافته‌های علمی، علاوه بر آشنایی با دیدگاه‌های این حکما، می‌تواند ما را با مطالب هم چنان ارزنده‌ای روبرو سازد.مواد و روش‌ها:. در این پژوهش کتاب طب اکبری، به عنوان نمونه‌ای از دیدگاه حکما انتخاب و مطالب مربوط به هاری آن استخراج گردید. سپس مطالب آخرین دستورالعمل کشوری هاری (حاوی آخرین یافته های علمی و رویکرد برخورد با بیماری) نیز استخراج و نتایج در قالب جداولی شامل اتیولوژی، علایم، تشخیص و درمان بیماری دسته‌بندی و مورد مقایسه قرار گرفتند.یافته‌ها:. تقریباً تمام دیدگاه‌های کتاب طب اکبری در خصوص اتیولوژی، علایم و درمان بیماری هاری و نحوه رویکرد به این بیماری مشابه و قابل مقایسه با آخرین دستورالعمل کشوری می‌باشد. اما در برخی قسمت‌های درمان (از جمله واکسیناسیون) و نیز نحوه تشخیص میکروسکوپیک بیماری پیشرفت‌های قابل ملاحظه ای در طب امروز روی داده است که سبب کنار گذاشته شدن روش‌های قبلی تشخیصی گردیده است.استنتاج: شاید با تاملی بیش‌تر در متون طبی گذشته و به راحتی رد نشدن از کنار دانش موجود در این متون و انجام پژوهش‌های مبتنی بر شواهد بتوان به روش‌های تشخیصی ساده‌تر و کم هزینه‌تری در قیاس با روش‌های پرهزینه امروزی دست یافت.