نگرشی بر سیر تکاملی و کاربردهای بالینی اکسیژناتورها: گذشته، حال و آینده

برخی فرآیندهای بالینی نیازمند استفاده از یک دستگاه ریه مصنوعی (اکسیژناتور) هستند. از جمله در سندرم‌های حاد تنفسی، ریه بیمار قادر به انجام کامل عملکرد طبیعی خود نمی‌باشد و نیازمند اندام کمکی جهت تکمیل عملکرد خود است. از سوی دیگر، در عمل جراحی قلب باز از آن جائی که قلب از حرکت باز می‌ایستد، در نتیجه خون به ریه‌ها پمپ نشده و خون در یک مدار خارج از بدن توسط ماشین قلب ریه جریان می‌یابد. تلاش برای ساخت اکسیژناتور مناسب از بیش از سه قرن پیش آغاز شده و تاکنون به پیشرفت‌های چشمگیری دست‌ یافته است و همواره تلاش بر این بوده است که ویژگی‌های ساختاری و عملکردی مناسب این دستگاه که مهم‌ترین آن ها شامل سازگاری با خون، ایجاد سطح تماس زیاد بین خون و گاز، کاهش افت فشار بین جریان ورودی و خروجی و حجم عملیاتی کم می‌باشد، را ارتقا بخشند.این مقاله به بررسی تاریخچه، خصوصیات ساختاری و عملکردی و هم‌چنین کاربرد‌های بالینی انواع اکسیژناتورها در افراد بزرگسال، کودکان و نوزادان می‌پردازد. علاوه بر آن تکنیک‌های مورد استفاده و عوامل پیشرفت و یا عوامل محدودکننده در آن‌ها نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد. هم چنین در این راستا، جدیدترین نمونه‌های اکسیژناتور معرفی شده‌اند. درپایان، توصیف امیدهای آینده در جهت رسیدن به اکسیژناتورهای قابل کاشت می‌تواند ایده و‌ انگیزه‌های کارآمدی را در بین پژوهشگران زیست پزشکی در این زمینه ایجاد کند.