منشایابی و پراکنش فلزات سرب، مس، روی، نیکل، کروم و وانادیم در رسوبات سطحی سواحل دریای خزر

سابقه و هدف: این مطالعه به منظور تعیین منشاء و بررسی پراکنش فلزات سرب، مس، روی، نیکل، کروم و وانادیم در رسوبات سطحی (جنوب شرقی دریای خزر (حذف) سواحل مازندران انجام شد.مواد و روش‌ها: نمونه‌برداری از رسوبات سطحی 4 نیم خط تنکابن، نوشهر، بابلسر و بندر امیرآباد در 3 عمق متفاوت 5، 15 و 30 متری، در تیر ماه 1391 انجام پذیرفت. غلظت فلزات در بخش‌های مختلف ژئوشیمیایی رسوبات توسط دستگاه icp oes تعیین گردید.یافته‌ها: به طور کلی منشاء فلزات در منطقه، طبیعی و ناشی از فرسایش خاک و سنگ های حوضه آب‌ریز رودخانه‌های ورودی به دریا به دست آمد. همچنین میانگین غلظت کلی فلزات در امتداد نیم خط‌های مورد مطالعه با افزایش فاصله از ساحل افزایش معنی‌داری را نشان دادند. علاوه بر این میانگین غلظت کلی فلزات مورد مطالعه در امتداد ساحل از شرق به غرب نیز افزایش معنی‌داری را نشان دادند. در منطقه مورد مطالعه بیشترین غلظت برای فلز روی با g/gμ 104 در عمق 30 متری نیم خط بابلسر و کم‌ترین غلظت برای فلز مس با g/gμ 72/8 در عمق 5 متری نیم خط بندر امیرآباد به دست آمد.استنتاج: غلظت کلی فلزات در رسوبات سطحی منطقه مورد مطالعه در مقایسه با استانداردهای جهانی sqgsو noaa پایین‌تر بود. علاوه بر این کد ارزیابی ریسک (که بر مبنای درصد حضور فلزات در بخش تبادلی تعریف شده است (حذف) نیز برای فلزات مورد مطالعه عدم ریسک و فقط برای سرب ریسک پایین را نشان داد. بنابراین از نتایج می‌توان استنباط کرد که فلزات مورد بررسی برای محیط زیست محلی کم خطر هستند.