بررسی تاثیر اعمال حرارت بر کنترل سرعت آزادسازی تئوفیلین از ماتریس‌های حاوی پلیمرهای اودراجیت RS و M4K HPMC با استفاده از روش مایع به جامد

سابقه و هدف: پتانسیل سیستم‌های مایع به جامد (liquisolid) جهت افزایش ویژگی‌های انحلال داروهای نامحلول در آب، در سال‌های اخیر بررسی شده و به اثبات رسیده است. به تازگی استفاده از این سیستم در کنترل سرعت آزادسازی نیز مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به تاثیر اعمال حرارت بر ساختار پلیمرها، در این مطالعه تاثیر اعمال حرارت بر روند رهش تئوفیلین از قرص‌های مایع به جامد حاوی پلیمرهای اودراجیت و hpmc (hydroxypropyl methylcellulose) مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش‌ها: در پژوهش حاضر از پلیمرهای اودراجیت و hpmc (به عنوان حامل) و سیلیکا (به عنوان عامل پوشاننده) با نسبت 2:1 استفاده گردید. بدین منظور پودر دارو با پلی‌اتیلن گلیکول 200 (polyethylene glycol یا peg) (به عنوان حلال) مخلوط و سپس در حین به هم زدن پلیمر و سیلیکا به آن افزوده شد و به مدت 10 دقیقه اختلاط انجام گردید. پس از تهیه قرص، از اعمال حرارت در سه دمای 50، 60 و 70 درجه سانتی‌گراد در زمان‌های مختلف استفاده شد و روند انحلال دارو مورد بررسی قرار گرفت. جهت بررسی تداخل بین تئوفیلین و سایر اجزای فرمولاسیون، روش‌های طیف مادون قرمز ftir (fourier transform infrared) و dsc (differential scanning calorimetry) مورد استفاده قرار گرفت.یافته‌ها: در فرمولاسیون‌های مایع به جامد تهیه شده با پلیمر اودراجیت، اعمال حرارت به شکل معنی‌داری سبب کاهش سرعت آزادسازی دارو گردید که با میزان دمای مربوطه و مدت زمان اعمال حرارت رابطه مستقیم داشت. این امر در مورد قرص‌های حاوی پلیمر hpmc مشاهده نشد. بررسی طیف‌های ftir و dsc مربوطه حاکی از عدم تداخل دارو و پلیمر بود؛ به عبارت دیگر کنترل سرعت آزادسازی ناشی از روش تهیه قرص‌ها با استفاده از سیستم‌های مایع به جامد تایید گردید.استنتاج: تهیه روش مایع به جامد می‌تواند به عنوان روشی برای فرمولاسیون فراورده‌های با رهش کنترل شده به کار رود، همچنین اعمال حرارت با تغییر ساختار پلیمر، بر این روند آزادسازی موثر می‌باشد.