بررسی مولفه‌های سبک زندگی و رابطه آن با برخی از عوامل مرتبط در نوجوانی بر اساس تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده

سابقه و هدف: سبک زندگی ناسالم، خطرات بهداشتی مهم در دوران نوجوانی، بیماری‌های غیر واگیر و عمده‌ی مرگ و میرها در بزرگسالی را موجب می‌شود. ارزیابی نیازها با استفاده از تئوری، پایه و اساس برنامه‌ریزی در ارتقای رفتارهای بهداشتی است. این مطالعه به بررسی مولفه‌های سبک زندگی و رابطه‌ی آن با برخی از عوامل مرتبط در نوجوانی بر اساس تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده پرداخت.مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی، 175 دانش‌آموز انتخاب شدند. داده‌ها با به کارگیری پرسش‌نامه سبک زندگی نوجوانان منطبق با تئوری در نرم‌افزار spss نسخه 20 و آزمون ضریب همبستگی pearson، آنالیز رگرسیون چند گانه و آزمون t مستقل تجزیه و تحلیل شدند.یافته‌ها: کیفیت سبک زندگی با افزایش سن دانش‌آموزان و تحصیلات پدر کاهش یافت. در تغذیه سالم (438/0 = p) و عدم پذیرش تعارف سیگار و الکل (256/0 = p) قصد با رفتار ارتباط نشان نداد. نگرش، پیش‌بینی قابل توجهی برای قصد (268/0 = b) و رفتار (638/0 = b) تغذیه سالم بود. قصد فعالیت بدنی، توسط کنترل رفتار درک شده (244/0 = b) و رفتار، توسط هنجارهای ذهنی پیش‌بینی شد (424/0 = b). قصد مدیریت استرس با هنجارهای ذهنی (455/0=b) و رفتار با کنترل رفتار درک شده پیش‌بینی شد (767/0 = b). در عدم پذیرش سیگار و الکل، نگرش ارتباط قوی با قصد (829/0 = b) و کنترل رفتار درک شده ارتباط قوی با رفتار نشان داد (311/0 = b).استنتاج: فقدان ارتباط بین قصد و رفتار نشان داد که عوامل دموگرافیک ممکن است رفتار در نوجوانان را تحت تاثیر قرار دهد و مداخلات آموزشی با تمرکز بر سازه کنترل رفتار درک شده، راه مهمی برای رسیدن به رفتار مورد نظر باشد. برنامه ارتقای رفتارهای ورزشی در این گروه سنی با همکاری خانواده موفق‌ترخواهد بود.