ارزیابی مدل های پارامتریک و نیمه پارامتریک در تحلیل بقای بیماران مبتلا به سرطان معده

سابقه و هدف: یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای تجزیه و تحلیل اثر متغیرهای توضیحی برروی زمان بقاء، مدل نیمه پارامتریک کاکس می‌باشد، با این وجود، تحت شرایط خاص، مدل‌های پارامتریک زمان شکست شتابیده بر مدل کاکس برتری دارند. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی کارایی مدل‌های پارامتریک و نیمه پارامتریک در تحلیل بقای بیماران مبتلا به سرطان معده است.مواد و روش‌ها: در این مطالعه گذشته‌نگر با مراجعه به پرونده بیماران مبتلا به سرطان معده که در کلینیک فوق تخصصی طوبی شهر ساری وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مازندران تحت مداوا قرار گرفته بودند، اطلاعات 249 بیمار در چک لیست‌هایی جمع آوری شد و با تماس تلفنی از وضعیت نهایی آن‌ها اطلاع حاصل شد. به منظور شناسایی عوامل موثر کاهنده بقاء، روش‌های پارامتریک شامل وایبل، لگ‌لجستیک و لگ‌نرمال و مدل نیمه پارامتریک کاکس را به داده‌ها برازش داده و از معیار آکائیکه برای شناسایی کاراترین مدل استفاده شد.یافته‌ها: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که بیماران درمرحله ابتدایی پیشرفت بیماری، بیمارانی که تحت جراحی قرار گرفتند و بیمارانی که هنوز دچار متاستاز نشده بودند، به طور معنی‌داری میزان بقا بالاتری دارند (05/0p<) و برطبق معیار آکائیکه، در تحلیل تک و چند متغیری مدل لگ‌نرمال بهترین برازش را بر روی داده‌ها داشته و کاراترین مدل‌بندی می‌باشد و مدل‌های پارامتریک بر کاکس برتری دارند.استنتاج: مدل لگ‌نرمال به عنوان کاراترین مدل‌بندی چند متغیری در این مطالعه انتخاب شد هر چند که اختلاف موجود در بین مدل‌های پارامتریک لگ‌نرمال و لگ‌لجستیک و وایبل بسیار ناچیز می‌باشد و با توجه به ملاک آکائیکه با مدل کاکس بسیار اختلاف دارند. پیشنهاد می‌شود در شرایطی که از توزیع زمان بقا اطلاعاتی دردست است یا روند بین داده‌‌ای زمان بقا، حاکی از توزیع خاصی بین آن‌ها است از روش‌های پارامتریک استفاده شود.