تعیین غلظت و ارزیابی خطر غذایی فلزات سرب، کادمیوم، مس و روی ناشی از مصرف ماهی سفید (Rutilus frisii kutum) در تالاب بین المللی میانکاله

سابقه و هدف: آزاد شدن فلزات از فعالیت‌های مختلف طبیعی و انسانی، تجمع زیستی، تجزیه‌ناپذیری زیستی و سمیت، حتی در غلظت‌های کم آن‌ها تهدیدی جدی برای موجودات و حتی انسان‌ها بوجود آورده است. در مطالعه حاضر غلظت فلزات سنگین سرب، کادمیوم، روی و مس در بافت خوراکی (عضله و پوست) ماهی سفید به‌دست آمده از تالاب بین‌المللی میانکاله و همچنین ارزیابی خطر غذایی ناشی از مصرف آن مورد بررسی قرار گرفته است.مواد و روش ها: در این تحقیق به منظور بررسی غلظت‌های فلزات سنگین تعداد 20 قطعه ماهی سفید با مجوز سازمان محیط زیست از تالاب بین‌المللی میانکاله در فصل صید جمع‌آوری گردید. غلظت فلزات مورد مطالعه با دستگاه جذب اتمی جذب اتمی مدل scientific equipment gbs در بافت‌های پوست و عضله تعیین شد. آنالیز آماری با استفاده از نرم‌افزار spss 16 انجام پذیرفت.یافته‌ها: میانگین غلظت سرب، کادمیوم، روی و مس در بافت پوست به ترتیب 38/0± 38/3، 09/0± 48/0، 10/6± 55/40، 92/0± 34/3 و در بافت عضله به ترتیب 21/0± 08/2، 06/0± 39/0، 23/3± 52/16 و 10/1± 54/4 میکروگرم بر گرم وزن تر به دست آمد. نتایج میزان فلزات تفاوت معنی‌داری را بین بافت پوست و عضله نشان داد (01/0p<). مقایسه میزان جذب روزانه (edi) و هفتگی (ewi) فلزات با میزان مجاز ارائه شده توسط سازمان بهداشت جهانی و فائو نشان داد که میزان جذب شده پایین‌تر از حداکثر میزان قابل قبول توسط این سازمان‌ها می‌باشداستنتاج: مقایسه میزان فلزات در ماهی سفید مورد مطالعه با میزان‌های استاندارد نشان داد که میزان روی و مس در مقایسه با استانداردهای جهانی پایین‌تر بود و به‌نظر می‌رسد از لحاظ بهداشتی مشکلی را برای مصرف‌کنندگان خود ایجاد نکرده است. اما میزان فلزات کادمیوم و سرب بالاتر از استانداردهای جهانی به‌دست آمد، باید منابع آلاینده تالاب به این فلزات (پساب‌های کشاورزی و صنایع) که از طریق رودخانه وارد می‌شوند به‌طور جدی تحت کنترل و مدیریت قرار گیرند.