بررسی غلظت متیل ترشیاری بوتیل اتر در منابع آب و روش های کنترل آن

سابقه و هدف: سالانه حجم بالایی از متیل ترشیاری بوتیل اتر(mtbe) به عنوان حلال آلی در صنایع شیمیایی مختلف و در سوخت‌ها به عنوان جایگزین سرب مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ترکیبات پس از استفاده و با ورود به محیط منجر به آلودگی منابع زیست محیطی هم‌چون آب‌های سطحی و آب‌های زیرزمینی می‌گردند. تماس با این ماده سبب بروز اثرات حاد و مزمن از قبیل واکنش‌های سیستم عصبی، تهوع و فراموشی در انسان می شود. هم‌چنین در اثر متابولیزه شدن این مواد در بدن، ترکیب سرطان‌زای فرم آلدئیدتولید می‌شود. در این مطالعه سعی بر آن است که با مروری سازمان یافته بر مطالعات صورت گرفته در ایران و سایر کشورها، آنالیزی بر وضعیت موجود انجام گیرد تا در صورت وجود مشکل در مطالعات بعدی راه حل‌های مناسب برای حذف آن از منابع آب بررسی شود.مواد و روش ها: در این مطالعه کلیه مقالات موجود در پایگاه‌های داخلی و خارجی از قبیل ایران مدکس، ایران داک، sid و google scholar ، science divert، پایگاه علمی اطلاع رسانی سازمان بهداشت جهانی، pubmed مورد بررسی قرار گرفت. جهت جستجو از کلید واژه‌های متیل ترشیاری بوتیل اتر، آب های سطحی و زیرزمینی استفاده شد. در مجموع 289 مقاله بازیابی شد که پس از پایش و بررسی عناوین و چکیده 29 مقاله انتخاب شد.یافته ها: بررسی و مرور مطالعات انجام شده در زمینه مقادیر mtbe در منابع آبی نشان داد که در اکثر قریب به اتفاق نمونه‌های اندازه‌گیری شده، مقادیر mtbe شناسایی شده است. در منابع آب‌های زیرزمینی و سطحی به ترتیب در حدود 36 و 57 درصد از مطالعات انجام شده غلظت این ماده در نمونه‌ها بیش از استانداردهای زیست محیطی آمریکا می‌باشد و آلوده ترین نمونه‌های گرفته شده مربوط به شهرهای آمریکای شمالی، اسپانیا و هم‌چنین تهران بود.استنتاج: نتایج نشان داد که در بسیاری از کشورهای مورد مطالعه مقادیر mtbe در منابع آب شناسایی شده است. با توجه به حجم بالای مصرف بنزین و در نتیجه ورود مقادیر بالای mtbe به محیط زیست از جمله منابع آبی ضروری است که اقدامات مدیریتی به منظور جلوگیری از ورود این ترکیبات به محیط زیست صورت گیرد و در صورت آلوده شدن منابع با استفاده از روش‌های جدید و کارا نسبت به حذف آن اقدام نمود. علاوه بر این بایستی به صورت مستمر پایش منابع آبی به خصوص منابعی که در معرض آلودگی قرار دارند (منابع نزدیک به پالایشگاه‌های نفت و مناطق نزدیک به پمپ بنزین) صورت گیرد.