بررسی وضعیت احساس تنهایی و خودمراقبتی در سالمندان تحت درمان با همودیالیز در مرکز دیالیز شهروند ساری درسال 1402

سابقه و هدف: افرادی که در برنامه درمانی همودیالیز مزمن قرار می‌گیرند، به دلیل سبک زندگی خود، روزانه با مشکلات مختلفی مواجه می‌شوند که به طور قابل توجهی کیفیت زندگی‌شان را کاهش می‌دهد. خودمراقبتی در ارتقا رفتارهای سلامتی و تاخیر در رسیدن به مراحل آخر بیماری تاثیر دارد. از آن‌جا که خودمراقبتی امری قابل ارتقا، آموزش و فراگیر است، لذا این مطالعه، با هدف بررسی ارتباط بین احساس تنهایی و خودمراقبتی در سالمندان تحت درمان با همودیالیز انجام شد.مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی، 138 سالمند تحت درمان با همودیالیز مراجعه‌کننده به مرکز دیالیز شهروند ساری، از طریق سرشماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها شامل پرسشنامه عوامل اجتماعی- دموگرافیک، مقیاس استاندارد خودمراقبتی سالمندان(aging’s self-care scale) و مقیاس احساس تنهایی راسل(ucla loneliness scale) بود. تجزیه و تحلیل داده‌ها با نرم‌افزار spss نسخه 22 و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی انجام شد و سطح معنی‌داری نیز 0/05≥p در نظر گرفته شد.یافته‌ها: میانگین سنی سالمندان شرکت‌کننده 6/28±68/67 سال بود و اکثریت شرکت کنندگان (51/4درصد) زن بودند. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد بین نمره مجموع خودمراقبتی با احساس تنهایی (0/14-=r، 0/108=p) و نمره خودمراقبتی جسمی با احساس تنهایی (0/03-=r، 0/694=p) و نمره خودمراقبتی حین بیماری با احساس تنهایی (0/11=r، 0/218=p) ارتباط معنی‌داری مشاهده نشد، اما نمره خودمراقبتی معنوی با احساس تنهایی (0/33-=r، 0/001=p) و نمره خودمراقبتی اجتماعی با احساس تنهایی (0/20-=r، 0/018=p) ارتباط منفی و معنی‌داری وجود داشت به طوری که با افزایش نمره احساس تنهایی، نمره خودمراقبتی معنوی و اجتماعی کاهش می‌یابد.استنتاج: نتایج این تحقیق بر لزوم توجه به نیازهای عاطفی و اجتماعی سالمندان همودیالیزی در کنار نیازهای جسمانی، برای ارتقای کیفیت زندگی تاکید دارد. ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی و سیاست گذاران باید مداخلات خودمراقبتی، به ویژه در جنبه‌های معنوی و اجتماعی را برای کاهش تنهایی و ارتقای بهزیستی سالمندان همودیالیزی در برنامه‌های مراقبتی بگنجانند.

loneliness and self-care among elderly patients undergoing hemodialysis at sari shahrvand dialysis center in 2023

background and purpose: individuals undergoing chronic hemodialysis face various daily challenges due to their unique lifestyle, which significantly reduces their quality of life. self-care plays a crucial role in improving health behaviors and delaying the progression to the final stages of the disease. since self-care is comprehensive, learnable, and improvable, this study aimed to investigate the relationship between loneliness and self- care in elderly patients undergoing hemodialysis.materials and methods: this cross-sectional study involved 138 elderly patients undergoing hemodialysis at the citizen dialysis center in sari, selected through a census method. data collection tools included a socio-demographic questionnaire, the standardized elderly self-care scale, and the russell loneliness scale. data were analyzed using spss version 22, employing both descriptive and inferential statistics. the significance level was set at p≤ 0.05.results: the average age of the participants was 68.67±6.28 years, and the majority (51.4%) were female. pearson correlation analysis revealed no significant association between total self-care scores and loneliness (r=0.14,p=0.108), physical self-care scores and loneliness (r=-0.03,p=0.694), or illness-related self-care scores and loneliness (r=0.11,p=0.218). however, a significant negative correlation was observed between spiritual self-care scores and loneliness (r=-0.33,p=0.001) and between social self-care scores and loneliness (r=-0.20,p=0.018). as loneliness scores increased, spiritual and social self-care scores declined.conclusion: the findings underscore the importance of addressing the emotional and social needs of elderly hemodialysis patients along with their physical health needs to enhance their overall quality of life. healthcare providers and policymakers should implement self-care interventions, particularly those emphasizing spiritual and social aspects, into care plans for elderly hemodialysis patients to reduce the negative impact of loneliness and promote their well-being.