تهیه و ارزیابی علم سنجی پرسشنامه کمی سازی مراقبت های دارویی بخش های عمومی بیمارستانی، یک مطالعه روش شناختی

سابقه و هدف: فعالیت‌ها و خدمات گسترده‌ای توسط داروسازان در بخش مراقبت‌های دارویی در حال انجام است. بنابراین پایش کمی و کیفی این خدمات دارویی در بخش‌های بستری بیمارستان امری الزامی است. از آن‌جایی که پایش این گونه خدمات نیازمند ابزار معتبری است هدف این پژوهش تهیه و ارزیابی علم سنجی پرسشنامه ای برای تعیین کمیت کیفیت خدمات مراقبت های دارویی در بخش های عمومی بیمارستان است.مواد و روش‌ها: این مطالعه یک پژوهش روش شناختی، در جهت تهیه و ارزیابی پرسشنامه پایش خدمات بخش مراقبت دارویی بوده است که از ماه آذر 1402 لغایت ماه تیر 1403 انجام گردید. در جهت تدوین پرسشنامه، ابتدا حیطه‌ها مشخص شدند. سپس پرسش‌ها در خصوص حیطه‌ها در یک بحث گروهی متمرکز مطرح شدند. پس از آن روش بارم‌بندی مشخص و در نهایت پرسشنامه اولیه در دو بخش (فنی و حرفه‌ای) به صورت چک لیست تدوین شد. روایی محتوایی ابزار از نظر وضوح، ارتباط، سادگی و ضرورت هر سوال مورد سنجش قرار گرفت. همسانی درونی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ ارزیابی شد.یافته‌ها: میانگین نسبت روایی محتوایی بخش فنی 0/84 و برای بخش حرفه‌ای 0/88 بود. هم‌چنین شاخص اعتبار محتوا برای بخش فنی 0/85و برای جلسه حرفه‌ای 0/84است. مقادیر آلفا برای بخش اول 0/771 و برای بخش دوم 0/773 بود که نشان‌دهنده سازگاری داخلی قابل قبول است.استنتاج: نتایج ما ضمن معرفی یک ابزار کاربردی، روایی و پایایی قابل قبولی برای آن نشان داد. این ابزار می‌تواند برای ارزیابی و کمی‌سازی خدمات مراقبت‌های دارویی در بخش‌های بیمارستانی و هم‌چنین به عنوان شاخصی برای یافتن مناطق پرخطری که ممکن است خطاهای دارویی رخ دهد مورد استفاده قرار گیرد.

design and scientific evaluation of a quantitative questionnaire for pharmaceutical care in general hospital wards

background and purpose: pharmacists perform a diverse range of activities and services in the field of pharmaceutical care. therefore, the quantitative and qualitative monitoring of these pharmaceutical services in hospital wards is essential. since monitoring such services in hospitals requires a valid instrument, the aim of this research is to develop and conduct a scientometric evaluation of a questionnaire to quantify the quality of pharmaceutical care services in general hospital wards.materials and methods: this methodological research was conducted between december 2023 and july 2024. to compile the questionnaire, the relevant areas were first identified. subsequently, questions related to these areas were developed through a focused group discussion. next, the appropriate scoring method was determined, and the initial questionnaire was constructed in two parts (technical and professional), formatted as a checklist. the content validity of the instrument was assessed in terms of clarity, simplicity, relevance, and necessity of each question. internal consistency of the questionnaire was assessed using cronbach’s alpha.results: the mean content validity ratio of the technical part was 0.84 and 0.88 for the professional part. also, the content validity index was 0.85 for the technical and 0.84 for the professional part. the alpha values were 0.771 for the first part and 0.773 for the second part, indicating an acceptable internal consistency.conclusion: while introducing a practical instrument, our results revealed acceptable validity and reliability indices for it. this tool can be used to evaluate and quantify pharmaceutical care services in hospital wards, and also as an indicator to identify high-risk areas where medication errors could occur.