شیوع هیمنولپیس نانا در مراجعه کنندگان به مراکز درمانی ایرانشهر، جنوب شرقی ایران، 1399 تا 1400

سابقه و هدف: هیمنولپیس نانا یکی از شایع‌ترین انگل‌های روده‌ای‌ انسان به‌ویژه در کودکان بوده، و تهدیدی برای سلامت عمومی در جوامع فقیر در جنوب شرقی ایران قلمداد می‌شود. مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع هیمنولپیازیس و عوامل خطر مرتبط در افراد بدون علامت و مبتلایان به گاستروانتریت در ایرانشهر، انجام پذیرفت.مواد و روش‌ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی، بر روی 17455 نفر بیماران سرپایی و بستری مبتلا به گاستروانتریت مراجعه‌کننده به مراکز درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایرانشهر، انجام شد. مطالعه بین فروردین ماه 1399 تا اسفند ماه 1400 طی پاندمی کرونا انجام گرفت و از روش گسترش مستقیم مرطوب میکروسکوپی برای تشخیص تخم انگل در نمونه‌های مدفوعی تازه استفاده گردید. شدت ارتباط بین هیمنولپیازیس و فاکتورهای خطر مرتبط توسط مدل رگرسیون لجستیک دو جمله‌ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: شیوع کلی هیمنولپیازیس 0/28 درصد برآورد گردید. بالاترین میزان آلودگی مربوط به مراجعه‌کنندگان به بیمارستان ایران (0/37 درصد)، آزمایشگاه مرجع بالینی (0/24 درصد) و بیمارستان خاتم الانبیاء (ص) (0/16 درصد) بود. داشتن اسهال به طور معنی‌داری با احتمال وجود هیمنولپیازیس مرتبط بود (نسبت شانس تعدیل شده: 31/3 ؛ 95 درصد فاصله اطمینان: 11/6 تا 84/4 ؛ 0/000=p). نرخ شیوع عفونت طی دوره 2021-2020 به‌طور معنی‌داری بیش‌تر بود (نسبت شانس تعدیل شده: 2/74 ؛ 95 درصد فاصله اطمینان: 1/49 تا 5/02 ؛ 0/001=p). هم‌چنین، بین نرخ شیوع عفونت و مرکز درمانی مورد مراجعه ارتباط معنی‌داری وجود داشت (نسبت شانس تعدیل شده: 0/17 ؛ 95 درصد فاصله اطمینان: 0/08 تا 0/35 ؛ 0/000=p).استنتاج: هیمنولپیازیس در ایرانشهر شایع است. داشتن اسهال و نیز نوع مرکز درمانی مورد مراجعه میزان شیوع هیمنولپیازیس را تحت تاثیر قرار می‌دهند. به‌علاوه، شیوع عفونت در طول دوره پاندمی کرونا سیر نزولی داشت که نشان می‌دهد اقداماتی نظیر خدمات مراقبت‌های بهداشتی، آموزش بهداشت، و بهداشت محیط، بر کاهش شیوع عفونت تاثیر دارند.

prevalence of hymenolepis nana among individuals referred to health centers in iranshahr, southeastern iran (2020-2021)

background and purpose: hymenolepis nana is one of the most prevalent intestinal parasites infecting humans, particularly children. it poses a significant public health threat in underprivileged communities in southeastern iran. this study aimed to assess the prevalence of hymenolepiasis and identify the associated risk factors among asymptomatic individuals and patients with gastroenteritis in iranshahr.materials and methods: a cross-sectional study was conducted among 17,455 outpatients and inpatients with gastrointestinal symptoms referred to the health centers affiliated with iranshahr university of medical sciences. the study was carried out between april 2020 and march 2021 during the covid-19 pandemic. direct wet mount microscopy was employed to detect hymenolepis nana eggs in fresh stool samples. a binomial logistic regression model was used to analyze the relationship between hymenolepiasis and relevant risk factors.results: the overall prevalence of hymenolepis nana infection was estimated at 0.28%. the higher infection rate was observed in patients from iran hospital (0.37%), followed by patients from reference laboratory (0.24%) and khatam hospital (0.16%). having diarrhea was significantly associated with the likelihood of having hymenolepiasis (aor: 31.3; 95% ci: 11.6-84.4; p=0.000).the infection prevalence was significantly higher during 2020-2021 (aor: 2.74; 95% ci: 1.49-5.02; p=0.001). there was also a significant relationship between the prevalence rate of infection and the health center visited (aor: 0.17; 95% ci: 0.08-0.35; p=0.000).conclusion: hymenolepiasis is common in iranshahr. the prevalence of the infection is influenced by factors such as having diarrhea and the specific health center visited. furthermore, a decreasing trend in the prevalence rate of hymenolepis infection during the covid-19 pandemic was observed, suggesting that measures like healthcare services, health education, and improvements in environmental hygiene are effectively contributing to the reduction of infection prevalence.