مقایسه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان در بیماران با بی‌دندانی پارسیل، با یا بدون استفاده از پروتز ثابت و متحرک

سابقه و هدف: بی‌دندانی یک مسئله مهم و شایع است و گزینه‌های درمانی مختلفی برای درمان آن از جمله استفاده از پروتزهای ثابت و متحرک پیشنهاد شده است. از طرف دیگر، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان مسئله تاثیرگذاری در کیفیت زندگی فرد، امید به زندگی و سایر جنبه‌های زندگی فرد معرفی شده است. تا جایی‌که پرسشنامه‌هایی جهت بررسی کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان ابداع شده‌اند. این مطالعه با هدف ارزیابی کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان (ohrqol) تجربه شده توسط بیماران استفاده کننده از پروتز ثابت یا متحرک، انجام پذیرفت.مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، سه گروه مختلف (90 نفر) از بیماران مبتلا به بی‌دندانی پارسیل پس از تایید کمیته اخلاق در پژوهش و کسب رضایت شفاهی شخص، برحسب معیارهای ورود و خروج مورد بررسی قرار گرفتند. گروه‌ها شامل گروه 1 بیماران بدون دندان مصنوعی، گروه 2 بیماران با پروتز ثابت وگروه 3 بیماران دارای پروتز متحرک (هر دو یا فقط یک فک) بوده است. روش جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه ohip-14 بود که شامل جنبه‌های مختلفی مانند اطلاعات بیوگرافی، نوع بیماری، سن، جنسیت، نوع پروتز و 14 پرسش دیگر بود. تفسیر نتایج بدین‌صورت بوده است که هر چه نمره حاصل ازپرسشنامه بیش‌تر بود، فرد کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان کم‌تری را تجربه کرده بود. در نهایت داده‌های به‌دست آمده مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند؛ از آزمون‌های من ویتنی، کروسکال-والیس و همبستگی پیرسن جهت اهداف تحلیلی استفاده شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار spss 22 انجام شد.یافته‌ها: امتیاز کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان در بیماران دارای پروتز ثابت کم‌ترین مقدار (5/17±4/93) و در بیماران بدون پروتز بالاترین مقدار را داشت. کیفیت زندگی گزارش شده از زیاد به کم به‌ترتیب، پروتز ثابت، پروتز پارسیل تک فک، پروتز پارسیل دو فک و فاقد پروتز، بود. نمره ohrqol در نمونه‌های با فک بالا دارای کم‌ترین مقدار، سپس فک پایین و در بی‌دندانی‌های هر دو فک از همه بیش‌تر بود. از نظر آماری تفاوت معنی‌داری بین نوع فک و ohrqol وجود داشت (0/05p<). هم‌چنین تفاوت آماری معنی‌داری بین انواع پروتز مشاهده شد (0/001p>). علاوه بر این، بیماران زن بدون بیماری زمینه‌ای و با پروتز فک بالا کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان برتری را نشان دادند. سن ارتباط معنی‌داری با نمره کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان نشان نداد (0/600=p). با این حال، امتیاز کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان با مدت زمان طولانی‌تر استفاده از پروتز افزایش یافت (0/036=p).استنتاج: یافته‌های تحقیق حاضر نشان داد که افراد دارای پروتز ثابت بالاترین سطحکیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان را نشان می‌دهند در حالی‌که افراد فاقد پروتز کم‌ترین کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان را تجربه می‌کنند. هم‌چنین بیماران خانم و فاقد بیماری زمینه‌ای کیفیت زندگی بهتری داشتند. ارتباطی میان سن و کیفیت زندگی بیماران دیده نشد، اما میان مدت زمان استفاده از پروتز و کیفیت زندگی بیماران ارتباط معنی‌داری وجود داشت. 

comparison of the oral health-related quality of life in partial edentulism patients with or without utilizing removable and fixed prostheses

background and purpose: tooth loss poses a significant and prevalent issue, and various treatment options have been proposed to address this matter, including the utilization of both fixed and removable prostheses. the correlation between the number of teeth remaining and the chosen prosthesis in individuals’ oral cavities, as well as its impact on their overall quality of life, is noteworthy. hence, in this current investigation, we sought to evaluate the oral health-related quality of life (ohrqol) experienced by patients who have been fitted with either removable or fixed prostheses.materials and methods: in this descriptive-analytical study, there were three different cohorts (n= 90) of patients with partial edentulism that were examined. these groups were as follows: group 1, which consisted of patients without any dentures; group 2, which consisted of patients with fixed prosthetics; group 3, which consisted of patients with removable prosthetics (both or only one jaw). the method used for data collection was the ohip-14 questionnaire, which encompassed various aspects such as biographical information, disease type, age, gender, type of prosthesis, and 14 additional inquiries. ultimately, the data obtained were subjected to statistical analysis.results: the ohrqol score in patients with fixed prosthesis exhibited the lowest value (4.93±5.17), whereas in patients without prosthesis, it demonstrated the highest value. furthermore, a statistically significant difference was observed between the types of prosthesis (p-value <0.001). additionally, female patients without underlying disease and with upper jaw prosthesis displayed a superior ohrqol. age did not show a significant association with the ohrqol score (p-value=0.600); however, the ohrqol score increased with a longer duration of prosthesis usage (p-value=0.036). conclusion: the findings of the current investigation elucidated that individuals with fixed prostheses exhibited the highest level of ohrqol, whereas those lacking prostheses experienced the lowest ohrqol.