تعیین کیفیت زندگی مرتبط با دهان بیماران دریافت ‌کننده‌ی ایمپلنت و عوامل تاثیرگذار بر آن

سابقه و هدف: امروزه یکی از بهترین و مناسب‌ترین استراتژی‌های درمانی در نواحی بی‌دندانی استفاده از ایمپلنت جهت تقویت زیبایی و سیستم جویدن می‌باشد. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط این درمان بر کیفیت زندگی مرتبط با دهان در بیماران مراجعه‌کننده در مراکز خصوصی، انجام پذیرفت.مواد و روش‌ها: در این مطالعه‌ی توصیفی– تحلیلی (مقطعی)، 349 بیمار مراجعه‌کننده به مطب‌های خصوصی طی سال‌های 1396 تا 1400 به صورت تصادفی انتخاب شدند. از این بیماران خواسته شد تا پرسش‌نامه 14ohip- را جهت ارزیابی کیفیت زندگی مرتبط با دهان تکمیل کنند. متغیرهای سن، جنس، محل قراردهی ایمپلنت، تعداد دندان‌های از دست رفته در ارتباط با کیفیت زندگی مورد بررسی قرار گرفتند. با توجه به میانگین به‌دست آمده از پرسش‌نامه، هر یک از بیماران در یکی از دسته‌های خیلی خوب، خوب، متوسط، بد و خیلی بد (از 0 تا 11 خیلی خوب، 12 تا 22 خوب، 23 تا 34 متوسط، 35 تا 45 بد، و 46 تا 56 خیلی بد) ارزیابی شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از میانگین± انحراف‌معیار برای متغیرهای کمی استفاده شد. در نهایت داده‌ها با استفاده از آزمون t مستقل و آنالیز واریانس با 0.05=p و آزمون رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته‌ها: در مجموع 325 پرسشنامه تکمیل شد. 167 نفر (51.4 درصد) زن (با میانگین سنی 46.8±18.44 سال) بودند. میانگین کلی کیفیت زندگی مرتبط با دهان بیماران پس از درمان ایمپلنت خوب بود (56.3±80.16. کیفیت زندگی مرتبط با دهان کلی 8.98 درصد خوب بود و تنها 1.2 درصد از بیماران ضعیف بودند. بین تعداد، محل ایمپلنت‌ها، زمان سپری شده از درمان و جنسیت با کیفیت زندگی مرتبط با دهان بیماران تفاوت معنی‌داری وجود داشت (001.0>p، 025.0p=، 048.0p= و 001.0p<) به‌طوری‌که بیماران با تعداد ایمپلنت بیش‌تر، کیفیت زندگی مرتبط با دهان کم‌تری داشتند ومیانگین کیفیت زندگی مرتبط با دهان در بیماران با مدت زمان وجود ایمپلنت بیش از سه سال نسبت به بیماران با مدت زمان وجود ایمپلنت کم‌تر از سه سال، بالاتر بوده ‌است. هم‌چنین میانگین کیفیت زندگی مرتبط با دهان در زنان بیش‌تر از مردان بوده است. به‌صورت کلی می‌توان بیان کرد که کیفیت زندگی مرتبط با دهان در سنین بالا از سنین پایین، کم‌تر است(001.0p<). هم‌چنین باید اشاره کرد که تعداد ایمپلنت‌ها با ضریب بتای استاندارد(045.0) بالاترین تاثیر رگرسیونی را بر کیفیت زندگی مرتبط با دهان داشته است.استنتاج: کیفیت زندگی مرتبط با دهان در بیماران با هر دو فک درگیر ایمپلنت، به‌طور معنی‌داری پایین‌تر از افرادی بود که فقط در فک بالا یا فقط در فک پایین ایمپلنت دارند. با افزایش مدت زمان وجود ایمپلنت، میزان کیفیت زندگی مرتبط با دهان بیماران به‌طور معنی‌داری کاهش می‌یابد. کیفیت زندگی مرتبط با دهان بیماران در خانم‌ها به‌طور معنی‌داری بالاتر بود. تفاوت معنی‌داری بین سطح تحصیلات بیماران با کیفیت زندگی مرتبط با دهان مشاهده نشد. کیفیت زندگی مرتبط با دهان بیماران مسن‌تر به‌طور محسوسی پایین‌تر بوده است. بین متغیرهای دارای اثر بررسی ‌شده تعداد ایمپلنت‌ها بیش‌ترین تاثیر را داشته و سن و جنسیت کم‌ترین تاثیر را داشتند. 

evaluating oral health-related quality of life in patients receiving implants and the factors affecting it

background and purpose: today, one of the most effective and appropriate treatment strategies for edentulous areas is the use of dental implants to improve esthetics and chewing, which may affect the oral health-related quality of life (ohrqol) in patients. this study aimed to investigate the impact of dental implant treatment on ohrqol in patients referred to specialized private practices.materials and methods: in this retrospective study, 349 patients who underwent dental implant procedures in private practices of maxillofacial surgeons or periodontists in sari from 2018 to 2022 were randomly selected. these patients were asked to complete the ohip-14 questionnaire to evaluate their ohrqol. the variables of age, gender, implant site, and the number of implants were examined in relation to quality of life. based on the average scores from the questionnaire, each patient was categorized into one of the following groups: very good (0–11), good (12–22), average (23–34), bad (35–45), and very bad (46–56). the data were then analyzed using an independent t-test, anova, and multiple regression tests, with a significance level set at p=0.05.results: a total of 325 questionnaires were completed, with 167 (51.4%) patients being female, and the mean age of the participants was 44.18 ± 8.46 years. the overall mean ohrqol after implant treatment was good (16.80±3.56). in total, 98.8% of the patients reported good ohrqol, while only 1.2% reported poor ohrqol. significant differences were found between the number of implants, implant site, time elapsed since implant treatment, and gender in relation to ohrqol (p<0.001, p=0.025, p=0.048, and p<0.001, respectively). patients with a higher number of implants had lower ohrqol, and those who had received implants more than three years prior had better ohrqol compared to those treated within the last three years. furthermore, the average ohrqol was higher in women than in men. ohrqol was also lower in older patients compared to younger ones (p<0.001). the number of implants, with a standard beta coefficient of 0.450, had the highest regression effect on ohrqol.conclusion: ohrqol in patients with implants in both jaws was significantly lower than in those with implants only in the upper or lower jaw. as the duration since implant treatment increases, ohrqol decreases significantly. ohrqol was higher in women and younger patients. among the influencing factors, the number of implants had the greatest impact on ohrqol, while age and gender had the least influence.