اثرات گیاه زنیان در سندرم ترک اوپیوئیدها: مروری روایتی

سابقه و هدف: اعتیاد و وابستگی به مواد در جوامع مدرن، پدیده‌ای رایج و یکی از عوامل اصلی ناتوانی افراد و نیز کاهش کیفیت زندگی آن‌ها است. در سال‌های گذشته، محققان روش‌های درمانی متفاوتی برای درمان اختلالات مصرف اوپیوئیدها پیشنهاد کرده ‌ند که از مهم‌ترین آنها می‌توان به درمان با داروهای آگونیستی مانند متادون، بوپره نورفین و تنتور اوپیوم (شربت تریاک) اشاره کرد. کنارگذاری مصرف همین داروها نیز با علایمی تحت عنوان سندرم ترک اوپیوئیدها همراه است که می‌تواند شامل مواردی مانند اسهال، درد اندام‌ها، تعریق، دل پیچه، تپش قلب، اضطراب، استرس، آبریزش بینی و بیقراری باشد. تحقیقات نشان داده است که برخی از گیاهان دارویی می‌توانند تا حدودی در کاهش علایم یاد شده موثر باشند. از این میان گیاه زنیان به دلیل فراوانی مصرف آن در ایران و نیز اثرات چشمگیر آن در کاهش علایم پیش گفت در دیگر بیماری‌ها، به میزان زیادی مورد توجه قرار گرفته است. زنیان گیاهی است یک ساله که از مهم‌ترین ترکیبات آن می‌توان به تیمول، کارون، لیمونن و دیلاپیول اشاره کرد و از این میان ترکیبات فنلی جزء اصلی تشکیل‌دهنده این گیاه محسوب می‌شود که مسئول خواص زیست فعال آن هستند. بنابراین سعی کردیم در این مطالعه مروری، با تاکید بر قابلیت‌های این گیاه در درمان سندرم ترک اوپیوئیدها، به معرفی اثربخشی آن بپردازیم.مواد و روش‌ها: این مطالعه پژوهشی از نوع مرور روایتی می‌باشد که منابع اطلاعاتی مورد استفاده در آن از پایگاه‌های داده scopus، pubmed، google scholar، science direct ، طی 23 سال گذشته گزینش و وارد مطالعه شده است. کلید واژه‌های زنیان، اعتیاد، مورفین، نالوکسان، متادون، سندرم ترک در پایگاه‌های داده یاد شده مورد جستجو قرار گرفت. در نهایت مقالات انتخاب شده مورد ارزیابی قرار گرفته و نتایج به دست آمده در قالب جدول خلاصه و گزارش شده است.یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داده است که مصرف گیاه زنیان می‌تواند در کاهش وابستگی و هم‌چنین کاهش علایم سندرم ترک اوپیوئیدها موثر باشد. علاوه بر این، براساس تحقیقات متعدد گیاهانی که درصد بالایی از تیمول را در ترکیب خود دارند، با اثر بر سیستم‌های سروتونرژیک، کولینرژیک، گابارژیک و آدرنرژیک می توانند علائم مربوط به سندرم ترک اوپیوئیدها را به میزان قابل توجهی کاهش دهند. لذا مکانیسم اثر تیمول موجود در زنیان را می‌توان به مهار کانال سدیمی و تحریک کانال کلری و افزایش بیان گیرنده‌های گابا a نسبت داد.استنتاج: از آن‌جایی‌که سندرم ترک اوپپوئیدها عامل تعیین‌کننده‌ای برای ادامه مصرف اوپیوئیدها و عود محسوب می‌شود، به نظر می‌رسد که برای درمان عوارض ناشی از سندرم ترک مواد اوپیوئیدی باید به دنبال راه‌حل‌های کم خطرتری بود. نتایج مطالعه مروری حاضر نیز بیانگر نقش موثر گیاه زنیان در کنترل علائم سندرم ترک مواد اوپیوئیدی بوده است. از این‌رو با توجه به اهمیت موضوع، کاربرد فراوان، دسترسی آسان در جغرافیای کشور ایران و مقرون به صرفه بودن این گیاه دارویی، پیشنهاد می‌شود مطالعات بیش‌تری در این زمینه صورت پذیرد.

the effects of ajwain (trachyspermum copticum l.) in opioid withdrawal syndrome: a narrative review

background and purpose: addiction and dependence on substances in modern societies is a common phenomenon and one of the main causes of people’s disability and also reducing their quality of life. in the past years, researchers have proposed different treatment methods for the treatment of opioid use disorders, the most important of which are treatment with agonist drugs such as methadone, buprenorphine, and opium tincture (opium syrup). stopping the use of these drugs is associated with symptoms called opioid withdrawal syndrome, which can include things like diarrhea, pain in the limbs, sweating, heart palpitations, anxiety, stress, runny nose, and restlessness. research has shown that some medicinal plants can be somewhat effective in reducing the mentioned symptoms. among these, the ajwain plant has received much attention due to its frequent consumption in iran and its significant effects in reducing the symptoms mentioned above in other diseases. ajwain is a one-year plant whose most important compounds include thymol, carone, limonene, and dilapiol, and among these phenolic compounds are the main components of this plant, which are responsible for its bioactive properties. therefore, we tried to introduce its effectiveness in this review study, emphasizing the capabilities of this plant in the treatment of opioid withdrawal syndrome.materials and methods: this study is a research of the narrative review type in which the information sources used were selected and included in the survey from scopus, pubmed, google scholar, and science direct databases - during the last 23 years. keywords ajwain, addiction, morphine, naloxone, methadone, and withdrawal syndrome were searched in the mentioned databases. finally, the selected articles have been evaluated and the results have been summarized and reported in tabulated format.results: the results of this study have shown that the use of herbal medicine can be effective in reducing dependence and also in reducing the symptoms of opioid withdrawal syndrome. in addition, several studies have shown that plants that have a high percentage of thymol in their composition can significantly reduce the symptoms of opioid withdrawal syndrome by affecting the serotonergic, cholinergic, gabaergic, and adrenergic systems. the mechanism of the thymol effect in ajwain can be attributed to sodium channel inhibition chloride channel stimulation and increased expression of gaba a receptors.conclusion: since the opioid withdrawal syndrome is considered a determining factor for the continued use of opioids and relapse, it seems that less dangerous solutions should be sought to treat the complications caused by the opioid withdrawal syndrome. the results of the current review study have also shown the effective role of herbal medicine in controlling the symptoms of opioid withdrawal syndrome. therefore, due to the importance of the topic, its wide application, easy access in the geography of iran, and the cost-effectiveness of this medicinal plant, it is suggested to conduct further studies in this field.