مروری بر آسیب های سلامت اجتماعی در ایران و راهکارها

جامعه سالم و شاداب وابسته به حضور شهروندانی با روحیه‌ای شاد و با انگیزه بالا می‌باشد که به منظور نائل شدن به آن می‌بایست سلامت اجتماعی به عنوان نوعی بهداشت روانی، فردی و جمعی در جامعه امروزی تحقق یابد. با توجه به جدید بودن مفهوم سلامت اجتماعی، هنوز اجماع کاملی بر ابعاد و شاخص‌های آن در میان محققان به وجود نیامده است. از دلایل اقبال زیاد به سلامت اجتماعی در ایران و جهان در کنار جذابیت مفهومی این است که می‌تواند شمائی کلی از شرایط اجتماعی حاکم بر جامعه را ترسیم کرده و شاخص و ابزار تحلیلی خوبی برای اندیشمندان این حوزه و سیاست‌گذاران آن باشد. اختلال در سلامت اجتماعی و بروز ناهنجاری‌هایی از قبیل اضطراب و افسردگی، اعتیاد، طلاق و خودکشی از مسائل بسیار حائز اهمیت در جامعه کنونی است که می‌بایست به‌طور گسترده مورد مطالعه قرار گیرد و با واکاوی علل و پیامدهای آن‌ها، راهکارهایی جهت پیشگیری و کاهش آن‌ها ارائه گردد. در این مطالعه پس از تعریف مفاهیم اصلی و کلیدی سلامت اجتماعی و ناهنجاری‌های حاصل از بروز اختلال در آن، به ارائه آماری از این اختلالات در جهان و ایران با استفاده از کلمات کلیدی سلامت اجتماعی، ناهنجاری‌های اجتماعی، افسردگی و اضطراب، اعتیاد، طلاق و خودکشی در کتب و مقالات انتشار یافته در چند سال اخیر پرداخته، مولفه‌ها و شاخص‌های بروز آسیب‌های اجتماعی را مرور کرده و در نهایت راهکارهایی در جهت پیشگیری و کاهش هر یک از آسیب‌های اجتماعی ارائه شده است.نتایج بررسی‌ها نشان داد که در میان عوامل مرگ و میر و ناتوانی‌ها در ایران، افسردگی رتبه 4 و اضطراب رتبه 7 را به خود اختصاص داده است و میان بروز اختلالات افسردگی، استرس و اضطراب در افراد ارتباط بسیار نزدیکی وجود دارد. هم‌چنین برطبق آمار جهانی، 2 درصد از جمعیت جهان دارای اختلال مصرف مواد می‌باشند و نرخ مصرف روزانه سیگار در ایران 10.7 درصد برآورد شده است. به علاوه، نرخ طلاق در ایران نسبت به کشورهای جهان 14 درصد اعلام شده است که بیش‌ترین مقادیر مربوط به استان‌های البرز، مازندران، سمنان، تهران و مرکزی می‌باشد. آمار خودکشی نیز در ایران نشان می‌دهد که استان‌های ایلام، همدان و کرمانشاه بیش‌ترین میزان آمار خودکشی را دارند. استان ایلام از مناطق پرخطر در ایران است که در هر صد هزار مورد مرگ 28.94 مورد به دلیل خودکشی رخ می‌دهد. نتایج نشان داد که این آسیب‌های اجتماعی در بسیاری از مولفه‌ها با یکدیگر همپوشانی داشته و بروز یکی می‌تواند زمینه ساز بروز دیگری باشد. پس می‌توان نتیجه گرفت که پیشگیری از آسیب‌هایی چون اضطراب و افسردگی می‌تواند به‌طور موثری در جلوگیری از سایر آسیب‌های اجتماعی مانند اعتیاد، طلاق و خودکشی در یک جامعه و بهبود سلامت اجتماعی نقش به‌سزایی داشته باشد. بنابراین، انجام پیمایش‌های ملی در این زمینه و تصمیم‌گیری مبتنی بر شواهد تا حد امکان می‌توانند در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی کمک‌کننده باشند. 

an overview of the social health problems in iran and solutions

a healthy and vibrant society depends on the presence of citizens with a positive and motivated spirit. achieving such a society requires that social well-being be realized as a form of mental, individual, and social health in today’s communities. given the novelty of the concept of social well-being, there is yet to be full consensus among researchers on its dimensions and indicators. the widespread interest in social well-being in iran and globally stems from its conceptual attractiveness as it can delineate prevailing social conditions and serve as a valuable analytical tool for scholars and policymakers in this field. disorders in social health, such as anxiety, depression, addiction, divorce, and suicide, are crucial issues in contemporary society that warrant extensive study. by investigating their causes and consequences, strategies can be proposed for their prevention and reduction. this study begins with defining the key concepts of social health and the abnormalities resulting from disorders within it. it proceeds to provide statistical insights into these disorders worldwide and in iran, utilizing keywords such as social health, social disorders, depression, anxiety, addiction, divorce, and suicide, as found in recently published books and articles. the components and indicators of social problems are reviewed, and solutions are proposed for the prevention and mitigation of each social disorder.research findings indicate that among mortality and disability factors in iran, depression ranks 4th and anxiety 7th and there is a close relationship between the occurrence of depression, stress, and anxiety in individuals. globally, 2% of the population suffers from substance use disorders, and the daily smoking rate in iran is estimated at 10.7%. moreover, the divorce rate in iran is reported at 14%, with the highest rates in alborz, mazandaran, semnan, tehran, and markazi provinces. suicide rates in iran show ilam, hamadan, and kermanshah provinces as having the highest rates. ilam province is one of the most dangerous regions in iran, where 28.94 deaths occur due to suicide in every hundred thousand cases. the results indicate significant overlap among these social harms in many aspects, where the occurrence of one can pave the way for another. thus, preventing social problems such as anxiety and depression can effectively contribute to preventing other social issues such as addiction, divorce, and suicide, thereby enhancing social health. therefore, conducting national surveys in this area and making evidence-based decisions can substantially aid in preventing social harm.