ارتباط میزان خستگی، خواب و فعالیت بدنی با سایز آدنوم در بیماران مبتلا به آدنوم هیپوفیز

سابقه و هدف: در گزارش‌های مربوطه از علائم و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آدنوم هیپوفیز توجه کمی به فعالیت بدنی شده است. از طرفی مطالعاتی نشان داده‌اند که فعالیت بدنی بر میزان ترشح پرولاکتین و میزان ترشح پرولاکتین بر سایز تومور و کیفیت خواب و خستگی این بیماران می‌تواند موثر باشد. لذا براساس مرور مطالعات پیشین، این مطالعه با هدف بررسی، ارتباط سایز تومور در این بیماران با سطح خستگی، خواب و فعالیت بدنی، پرداخته شد.مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی، 116 نفر از بیمارانی که تشخیص آدنوم هیپوفیز در آنان تایید شده از بخش جراحی مغز و اعصاب و بخش داخلی بیمارستان امام خمینی ساری به‌صورت سرشماری وارد مطالعه شدند و به کمک چک لیست و پرسشنامه‌های معتبر، خصوصیات دموگرافیک، سایز تومور (از قسمت سوابق تصویربرداری بیمار)، سطح پرولاکتین (از روی پرونده بیمار)، میزان فعالیت بدنی (به کمک پرسشنامه ipaq)، کیفیت خواب (به کمک پرسشنامه psqi) و میزان خستگی (به کمک پرسشنامه mfi-20) اندازه‌گیری شد و سپس داده‌ها به کمک آزمون‌های آماری تی تست مستقل و همبستگی اسپیرمن مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.یافته‌ها: در مطالعه فعلی، 68 نفر (6.58درصد) از شرکت‌کنندگان زن و 48 نفر (4.41 درصد) مرد بودند. 108 نفر (1.93 درصد) از آن‌ها 55 سال وکم‌تر سن داشتند و 8 نفر (9.6 درصد) بیش‌تر از 55 سال سن داشتند و میانگین سن آن‌ها 70.7±72.43 سال بود. 71 نفر (2.61درصد) دارای تومور نوع پرولاکتینوما و 39 نفر (6.33 درصد) نیز دارای تومور نوع nonfunctional بودند. سایز آدنوم در شرکت‌کنندگان در این مطالعه بین1.2 تا 9.42بود (با میانگین 71.8±16.16) بود. هم‌چنین میانگین پرولاکتین آن‌ها 413±52.561 به‌دست آمد که حداقل پرولاکتین برابر 8 و حداکثر آن برابر 1578 بود. نتایج این مطالعه نشان داد که میانگین کیفیت خواب (91.1±81.5 و14.2±73.6)، میانگین خستگی (79.8±86.55 و39.8±32.60) و میانگین فعالیت بدنی (65.258±95.1203 و 99.310±20.1085) در افراد با تومور میکروآدنوم و ماکروآدنوم تفاوت معنی‌داری با هم دارد(038.0=p، 008.0=p، 048.0=p) هم‌چنین ضرایب همبستگی متغیرهای سن(415.0=r)، خستگی(336.0=r)، کیفیت خواب (253.0=r)، فعالیت بدنی(230.0=r) و پرولاکتین(/496=r) با سایز آدنوم معنی‌دار است. باتوجه به ضرایب همبستگی به‌دست آمده، با افزایش سن، نمره خستگی، نمره کیفیت زندگی و پرولاکتین، سایز آدنوم نیز افزایش پیدا می‌کند و با افزایش فعالیت فیزیکی سایز آدنوم کاهش پیدا می‌کند. با افزایش سایز آدنوم، میزان پرولاکتین، نمرات خستگی و کیفیت خواب افزایش یافته و نمره‌ی فعالیت فیزیکی کاهش پیدا می‌کند.استنتاج: می‌توان از نتایج مطالعه فوق چنین نتیجه‌گیری کرد که با افزایش سن، خستگی و نمره کیفیت خواب افزایش پیدا می‌کند؛ اما سطح فعالیت بدنی کاهش پیدا می‌کند و همچنین با افزایش سایز آدنوم، میزان پرولاکتین، نمرات خستگی و کیفیت خواب افزایش یافته و نمره فعالیت فیزیکی کاهش پیدا می‌کند و هم‌چنین با افزایش پرولاکتین، خستگی نیز افزایش می‌یابد. 

the relationship between fatigue, sleep quality, and physical activity with adenoma size in patients with pituitary adenoma

background and purpose: previous reports on the symptoms and quality of life of patients with pituitary adenomas have paid little attention to physical activity. however, numerous studies have shown that physical activity can significantly influence prolactin secretion. prolactin secretion levels, in turn, can affect various clinical outcomes, including tumor size, sleep quality, and fatigue levels in patients with pituitary adenomas. given the intricate relationship between these factors, it is crucial to investigate how they interact to impact the overall health and quality of life of these patients. this study aims to bridge this gap by exploring the relationship between tumor size and fatigue levels, sleep quality, and physical activity in patients with pituitary adenomas. understanding these relationships can provide insights into potential therapeutic strategies to improve patient outcomes.materials and methods: a total of 116 patients diagnosed with pituitary adenomas from the neurosurgery and internal medicine departments of imam khomeini hospital in sari were included in the study via census sampling. the inclusion criteria ensured that all participants had a confirmed diagnosis of pituitary adenoma. demographic characteristics, tumor size (from patients’ imaging records), prolactin levels (from patient records), physical activity levels (using the international physical activity questionnaire), sleep quality (using the pittsburgh sleep quality index), and fatigue levels (using the multidimensional fatigue inventory 20) were measured using checklists and validated questionnaires.results: in the present study, 68 participants (58.6%) were female, and 48 (41.4%) were male. a total of 108 participants (93.1%) were aged 55 years or younger, and 8 participants (6.9%) were older than 55, with a mean age of 43.72±7.70 years. of the participants, 71(61.2%) had prolactinomas, and 39(33.6%) had non-functional tumors. tumor sizes ranged from 2.1 to 42.9 mm, with a mean size of 16.16±8.71 mm. the mean prolactin level was 561.52±413 ng/ml, with a minimum level of 8 ng/ml and a maximum of 1578 ng/ml. the results showed significant differences in the mean scores of sleep quality (5.81±1.91 vs. 6.73±2.14), fatigue (55.86±8.79 vs. 60.32±8.39), and physical activity (1203.95±258.65 vs. 1085.20±310.99) between patients with microadenomas and macroadenomas (p=0.048, p=0.008, p=0.038). furthermore, correlation coefficients for age (r=0.415), fatigue (r=0.336), sleep quality (r=0.253), physical activity (r=-0.230), and prolactin (r=0.496) with tumor size were significant. the findings indicated that with increasing age, fatigue scores, sleep quality scores, and prolactin levels, tumor size also increases, while higher physical activity levels are associated with smaller tumor sizes. additionally, as tumor size increases, prolactin levels, fatigue scores, and sleep quality scores increase, whereas physical activity scores decrease.conclusion: the study concludes that with increasing age, fatigue and sleep quality scores worsen, but physical activity levels decrease. moreover, as tumor size increases, prolactin levels, fatigue scores, and sleep quality scores increase, while physical activity scores decrease. an increase in prolactin levels is also associated with increased fatigue.