تحلیل فرهنگ ایمنی بیمار از منظر کارکنان بالینی بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مازندران در سال 1401

سابقه و هدف: فرهنگ ایمنی یک سازمان محصول ارزش‌ها، نگرش‌ها، تصورات و الگوهای رفتاری می‌باشد که تعهد و چارچوب مدیریت ایمنی و سلامت سازمان را مشخص می‌کند. هدف از ارزیابی فرهنگ ایمنی، تشخیص وضعیت موجود فرهنگ ایمنی و بالا بردن آگاهی کارکنان در این زمینه و ارزیابی مداخلات مربوط به ایمنی و ردیابی تغییرات صورت گرفته می‌باشد. مطالعه حاضر با هدف تحلیل وضعیت فرهنگ ایمنی بیمار در بین‌کارکنان بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مازندران در سال 1401، انجام پذیرفت.مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر ازنوع توصیفی تحلیلی و به‌صورت مقطعی، درسال 1401 بر روی 440 نفر ازکارکنان بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مازندران انجام شد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران محاسبه و روش نمونه‌گیری، تصادفی ساده بود. ابزار مورد استفاده پرسشنامه استاندارد فرهنگ ایمنی بیمار (hsopsc) بود. پرسشنامه 42 سوال داشت که 12 بعد از فرهنگ ایمنی بیمار شامل ابعاد درک کلی بیمار، یادگیری سازمانی و بهبود مستمر، کار تیمی داخل بخش‌های بیمارستانی، سیاست غیر تنبیهی در موارد بروز خطاها، مسائل کاری مربوط به کارکنان، انتظارات و اقدامات مدیر/سوپروایزر در جهت ارتقاء ایمنی بیمار، باز بودن مجاری ارتباطی، بازخورد و تبادل اطلاعات درباره خطا، حمایت مدیریت بیمارستان، کار تیمی در بین بخش‌های بیمارستانی، تحویل و نقل و انتقالات بیمارستانی و تناوب گزارش‌دهی حوادث ناخواسته را بر مبنای مقیاس پنج درجه‌ای لیکرت اندازه‌گیری کرد. میانگین نمرات کم‌تر از 2/5 بیانگر فرهنگ ایمنی بیمار پایین، بین 2/5 تا 3/75 وضعیت قابل‌ قبول و 3/75و بالاتر نشان‌دهنده فرهنگ ایمنی بیمار به‌عنوان نقطه قوت بیمارستان بود. تجزیه‌ و تحلیل با استفاده از نرم‌افزار spss 24 و آزمون‌های آماری تی مستقل، آنالیز واریانس یک ‌طرفه و فریدمن انجام شد.یافته‌ها: براساس نتایج مطالعه بیش‌تر مشارکت‌کنندگان (47 درصد) دارای سن 30 تا 40 سال و سابقه کاری 1 تا 10 سال (44/6 درصد) بودند. هم‌چنین اکثر افراد مورد مطالعه (59 درصد) شیفت در گردش بودند. وضعیت کلی فرهنگ ایمنی بیمار در بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مازندران 64/4 درصد با میانگین 0/43±3/22 بود، به‌طوری‌که 86/1 درصد کارکنان مشارکت‌‌کننده وضعیت ایمنی بیمار را متوسط برشمردند. در بین ابعاد فرهنگ ایمنی بیمار، بیش‌ترین وکم‌ترین امتیاز به‌ترتیب مربوط به ابعاد وضعیت کار تیمی داخل بخش‌های بیمارستانی با میانگین و انحراف معیار 0/79±3/90 (78 درصد) و وضعیت تحویل و نقل و انتقالات بیمارستانی با میانگین و انحراف معیار0/92±2/75 (55 درصد) بود. طبق آزمون پارامتری t مستقل تک ‌نمونه‌ای به عمل آمده، نمره به‌دست آمده از وضعیت فرهنگ ایمنی بیمار در بیمارستان‌های تحت پوشش، از میانگین نمره استاندارد 3 بیش‌تر بوده است (0/05>p). فرهنگ ایمنی بیمار در افراد دارای سابقه خدمتی بالاتر دارای وضعیت بهتری نسبت به افراد کم تجربه‌تر بود (0/05>p). در وضعیت فرهنگ ایمنی بیمار در شیفت‌های مختلف کاری شرکت‌ کنندگان تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد (0/05p).استنتاج: بر اساس نتایج، تحویل و نقل و انتقالات بیمارستانی از ضعیف‌ترین حیطه ها بود که برگزاری دوره‌های آموزشی مناسب از قبیل کارگاه‌های آموزشی و آموزش‌های ضمن خدمت برای تحویل و نقل‌ و انتقال صحیح بیمار و هم‌چنین امکان نقد تصمیمات و کارهای افراد رده‌های بالاتر و سوال در زمینه مسائلی که به نظر کارکنان درست نمی‌آید بدون هیچ‌گونه محدودیت و ترس در خصوص ایمنی بیمار پیشنهاد می‌شود

analysis of patient safety culture from the viewpoint of the clinical staff of hospitals covered by mazandaran university of medical sciences in 2022

background and purpose: an organization’s safety culture is the product of its values, attitudes, beliefs, and behavioral patterns that define the organization’s commitment and framework for managing safety and health. the purpose of evaluating the safety culture is to identify the current state of the safety culture raise the awareness of the employees in this field evaluate the interventions related to safety and track the changes that have been made. the present study was conducted to analyze the status of patient safety culture among the employees of hospitals covered by mazandaran university of medical sciences in 2022.materials and methods: the current descriptive, analytical, and cross sectional study was conducted in 1401 on 440 employees of medical and educational hospitals covered by mazandaran university of medical sciences. the sample size was calculated using cochran’s formula and the sampling method was simply random. the tool used in the standard patient safety culture questionnaire (hsopsc) the questionnaire had 42 questions, and 12 dimensions of the patient safety culture including dimensions of general understanding of the patient, organizational learning and continuous improvement, discipline within hospital departments, non punitive policy in cases of errors, issues work related to staff, manager/supervisor expectations and actions to promote patient safety, open communication channels, feedback and exchange of information about errors, hospital management support, teamwork among hospital departments, hospital handovers and transfers, and frequency of incident reporting. unwantedness was measured based on a five point likert scale. the average score of less than 2.5 indicates a low patient safety culture, between 2.5 and 3.75 an acceptable state of safety culture, and 3.75 and above indicates the patient safety culture is a strength of the hospital. the study was conducted with ir.tums.sph.rec.1400.289 code of ethics. analysis was done using spss 24 software and independent t tests, one way analysis of variance, and friedman.results: most of the participants (47%) were 30 to 40 years old and had work experience of 1 to 10 years (44.6%). also, most of the studied people (59%) were on rotating shifts. the overall status of patient safety culture in hospitals covered by mazandaran university of medical sciences was 64.4% with an average of 3.22±0.43, so 86.1% of the participating employees considered the patient safety status as an average. among the dimensions of patient safety culture, the highest and lowest scores are respectively related to the dimensions of teamwork within hospital departments with a mean and standard deviation of 3.90±0.79 (78 percent) and hospital delivery and transfers with a mean, and the standard deviation was 2.75±0.92 (55%). according to the single sample independent parametric t test, the score obtained from the status of patient safety culture in covered hospitals was higher than the average standard score of 3 (p<0.05). patient safety culture in people with higher service experience had a better condition than people with less experience (p<0.05). no significant difference was observed in the status of patient safety culture in different work shifts of the participants (p<0.05). also, teaching hospitals had a better average patient safety culture than non teaching hospitals (p<0.05).conclusion: based on the findings, hospital transfers were identified as one of the weakest areas. the implementation of appropriate training courses, such as workshops and in service training, for correct patient transfer and handover is recommended. additionally, empowering staff to freely question and critique decisions and actions of senior personnel regarding patient safety concerns is crucial.