مقایسه‌ تاثیر کرم بابونه ( matricaria chamomilla l) و کالندیت ‌ای بر روند التیام زخم جراحی در موش صحرائی

سابقه و هدف: تسریع درفرآیند التیام زخم اهمیت زیادی دارد. زخم‌های پوستی با آسیب سلولی همراه هستند و می‌توانند بر عملکرد فیزیولوژیک پوست تاثیر بگذارند. فرایند التیام زخم چند مرحله‌ای است که با استفاده از سلول‌ها، سایتوکین‌ها و سیستم عروقی رخ می‌دهد. فرایند التیام زخم در فازهای هموستاز، التهاب، پرولیفراسیون و تکثیر سلولی و اصلاح ساختار و شکل پوست انجام می‌گیرد. استفاده از فراورده‌های گیاهی در ترمیم زخم‌ها به دلیل خواص ضد التهابی، ضد باکتریایی و آنتی‌اکسیدانی آن‌ها مورد توجه محققین قرار دارد. در طب سنتی ایران به‌طور جداگانه برای مصارف پوستی بابونه و هم‌چنین سرخارگل (echinacea purpurea) و گل همیشه بهار (calendula officinalis)شواهدی وجود دارد، ولی اثرات هم‌افزایی این دو فراورده بر التیام زخم مشخص نیست. لذا این مطالعه با هدف مقایسه‌ تاثیر کرم بابونه (matricaria chamomilla l) و کرم کالندیت ای (calendite e) که ترکیبی از گل همیشه بهار و سرخارگل می‌باشد بر روند التیام زخم جراحی انجام شد.مواد و روش‌ها: این مطالعه مداخله‌ای تجربی بر روی 32 سر موش صحرائی نر انجام شد. رت‌ها بعد از بیهوشی و ایجاد زخم جراحی به چهار گروه 8 تایی کنترل (بدون مداخله)، بابونه (کامیل کرم) حاوی 0.5 درصد اسانس و 5 درصد عصاره بابونه، کالندیت ای با ترکیب و نسبت عصاره هیدروالکلی گل‌های تازه گیاه همیشه بهار (1 گرم) و عصاره هیدروالکلی سرخارگل(اکیناسه) (1.1 گرم) و کنترل (اوسرین) تقسیم شدند. در سه گروه مداخله و کنترل پایه (اوسرین) بعد از تمیز کردن زخم با نرمال سالین، کرم‌ها روزانه به‌صورت یک لایه نازک بر روی سطح کامل زخم با آبسلانک مالیده می‌شد و برای گروه بدون مداخله کنترل بعد از تمیز کردن زخم با نرمال سالین اقدام خاصی صورت نمی‌گرفت. اندازه‌گیری مساحت زخم در روزهای 0، 3، 7 و 21 با استفاده از نرم‌افزار ic measure انجام شد. مساحت زخم به ترتیب در روزهای 0، 3، 7 و 21 و یافته‌های هیستوپاتولوژیکی در 7و21 روز مقایسه شدند. میانگین و انحراف‌معیار مساحت زخم و امتیاز هیستوپاتولوژیک بین گروه‌ها با آزمون anova و کروسکال والیس و آزمون تعقیبی dunn مقایسه شدند. از نرم‌افزار spss 26 جهت تحلیل داده‌ها استفاده شد.یافته‌ها: مساحت زخم در روز سوم در بین گروه‌ها تفاوت نداشت ولی در روز هفتم، تفاوت معنی‌داربود (0/020=p). میانگین مساحت زخم در گروه کالندیت ای نسبت به گروه کنترل (0/008=p) و گروه اوسرین (0/019=p) به‌طور معنیداری کم‌تر بود. التیام زخم در روز بیست ویکم فقط در کالندیت ای و کامیل کرم به‌طور کامل حاصل شد. شاخص‌های هیستوپاتولوژی در روز هفتم در گروه کامیل کرم از نظر بازسازی سلول‌های پوششی نسبت به گروه‌های دیگر بهتر بود(0.038=p). در روز بیست و یکم از نظر بازسازی سلول‌های پوششی و روند فیبروپلازی گروه کالندیت ا‌ی و از نظر گستردگی واکنش فیبروتیک، میزان ادم و آماس و ارزیابی خونریزی هم کالندیت ای و هم کامیل کرم تفاوت معنی‌داری با گروه کنترل داشت (0/05>p).استنتاج: کالندیت ای و کامیل کرم بروی فاکتورهای التیامی زخم اثرات مثبتی داشتند و عنایت به در دسترس و ارزان بودن آن، به‌عنوان فراورده گیاهی بدون عارضه و مناسب، برای بهبود زخم پیشنهاد می‌شود.

comparison of the effects of matricaria chamomilla l and calendite e cream on the healing process of surgical wounds in rats

background and purpose: accelerating the wound healing process is of paramount importance. cutaneous wounds are associated with cellular damage and can impair the physiological function of the skin. wound healing is a multifaceted process that involves cells, cytokines, and the vascular system. this process occurs in distinct phases: hemostasis, inflammation, proliferation, and remodeling of the skin’s structure and architecture. the utilization of plant derived products in wound healing has garnered significant interest among researchers due to their anti inflammatory, antibacterial, and antioxidant properties. in persian traditional medicine, there is evidence supporting the topical application of chamomile (matricaria chamomilla l.), echinacea purpurea, and calendula officinalis individually; however, the synergistic effects of these two products on wound healing remain unclear. therefore, this study aimed to compare the efficacy of chamomile cream and calendite e cream, a combination of marigold and echinacea, on the healing process of surgical wounds. materials and methods: 32 male rats were divided into four groups of 8: control, kamil cream, calendit e, and oserin. wound area and histopathological findings were examined and compared on days 0, 3, 7, 21, and 7 and 21, respectively. among the many properties of matricaria chamomilla l in persian traditional medicine, its anti inflammatory, antibacterial, and antioxidant properties are confirmed. 32 male rats were divided into four groups (8 rats in each group) including the control, chamomilla cream containing 0.5% essential oil, and 5% chamomile extract, calendar e and control were divided with oserin base cream. the wound area was compared on days 0, 3, 7, and 21, and histopathological findings on 7 and 21 days, respectively.results: there was no difference between the groups on the wound area on the third day, but on the 7th day, there was a significant difference (p=0.020). so the average wound area in the calendit e group was significantly lower than the control group (p=0.008) and also compared to the oserin group (p=0.019). unlike other groups, wound healing was completely achieved on the 21st day in calandit e and kamil cearm. in terms of histopathological indicators, on the seventh day, in the kamil cream group, the restoration of the epithelial cells was better than the other groups (p=0.038) on the 21st day, in terms of regeneration of the lining cells and the process of fibroplasia of the calendit e group, and in terms of the extent of the fibrotic reaction, the amount of edema and swelling, and the assessment of both calendit e and kamil cream bleeding, it had a significant effect (p<0.05).conclusion: calendite e and chamomilla cream had positive effects on wound healing factors, and due to its availability and cheapness, it is recommended as an herbal product without complications, a suitable product for wound healing.