بررسی اثر محافظتی و آنتی اکسیدانی ژل رویال (royal jelly) بر زخم معده ناشی از اتانول در موش صحرایی

سابقه و هدف: زخم معده یکی ازشایع‌ترین بیماری‌های دستگاه گوارش است. در میان عوامل ایجادکننده زخم معده، مصرف زیاد الکل بزرگ‌ترین عامل آسیب مخاط معده است؛ از این رو مدل تجربی زخم معده ناشی از اتانول اغلب برای غربالگری ترکیبات ضد زخم استفاده می‌شود. داروهای شیمیایی متعددی برای درمان زخم معده در دسترس هستند که ضمن اثر بخشی دارای عوارض جانبی نیز هستند. بنابراین، تلاش برای یافتن داروهای جدید با اثربخشی بیش‌تر و عوارض جانبی کم‌تر همواره در حال انجام است. این مطالعه با هدف ارزیابی اثر محافظت معده‌ای ژل رویال بر زخم معده ناشی از اتانول در موش صحرایی، انجام پذیرفت.مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی، 60 سر موش صحرایی نژاد sprague-dawley به 6 گروه مساوی تقسیم شدند. گروه‌های 1 و 2 به‌عنوان کنترل نرمال (بدون درمان) و کنترل اتانول در نظر گرفته ‌شدند. حیوانات در گروه‌ سوم 10 میلی‌گرم/ کیلوگرم امپرازول و در گروه‌های 4، 5 و 6 به ترتیب و 1، 2.5 و 5 میلی‌گرم/کیلوگرم ژل رویال را به‌صورت پیش‌ درمان به مدت 3 روز دریافت کردند. در روز سوم، یک ساعت پس از تجویز داورها، تمام حیوانات به غیر از گروه کنترل نرمال، 1.5 میلی‌لیتر اتانول دریافت کردند و پس از گذشت یک ساعت به روش آسان کشی معدوم شدند. معده حیوانات به منظور ارزیابی‌های بافتی و اندازه‌گیری فاکتورهای بیوشیمیایی جدا گردید.یافته‌ها: در بررسی ماکروسکوپیک قسمت غده‌ای معده، بیش‌ترین میزان پرخونی و خونریزی شامل باندهای طولی هموراژیک و ضایعات پتشی در گروه کنترل اتانول مشاهده شد. در گروه های درمان شده با امپرازول و دوزهای مختلف ژل رویال، شدت و وسعت ضایعات به‌صورت قابل توجه‌ای کم‌تر بود. در بررسی میکروسکوپیک، بیش‌ترین آسیب در بافت غده‌ای معده موش‌ها در گروه کنترل اتانول مشاهده شد که شامل زخم های وسیع مخاطی، خونریزی شدید در مخاط، نکروز قطعه‌ای اپیتلیوم مخاط معده، بهم خوردن نظم غدد معده، از بین رفتن سلول‌های اصلی و مرزنشین، ادم شدید زیر مخاط همراه با نفوذ فیبرین در برخی از مقاطع و نفوذ سلول‌های التهابی در زیر مخاط بود. هر چند شکل ضایعات در معده موش‌های دریافت کننده امپرازول و دوزهای مختلف ژل رویال مشابه گروه کنترل اتانول بود، اما شدت و وسعت ضایعات کم‌تر بود. در بررسی سطح فعالیت‌های اکسیدانی/آنتی‌اکسیدانی، افزایش معنی‌داری در میزان فعالت آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز، گلوتاتیون پراکسیداز و میزان ظرفیت تام آنتی‌اکسیدانی و از طرفی کاهش معنی‌داری در میزان فعالیت آنزیم میلوپراکسیداز و مالون دی آلدئید در گروه‌های پیش ‌درمان با امپرازول و دوزهای مختلف ژل رویال در مقایسه با گروه کنترل اتانول مشاهده شد. در مقایسه با گروه‌های تحت درمان، بهترین اثرات درمانی و محافظتی مربوط به دوز بالای ژل رویال بود.استنتاج: بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه، ژل رویال علاوه بر بهبود بخشیدن اینکس زخم به صورت ماکروسکوپی، ضایعات هیستوپاتولوژیک ناشی از اثر اتانول بر مخاط معده را کاهش داد و باعث افزایش قابل ‌ملاحظه‌ایی در فعالیت آنزیم‌های gpx و sod و هم‌چنین میزان tac و کاهش غلظت mpo و mda شد. اثرات محافظتی ژل رویال می‌تواند به فعالیت‌های آنتی اکسیدانتی و محافظت سلولی این ماده مرتبط باشد.

gastroprotective and antioxidant effects of royal jelly on ethanol-induced gastric ulcer in rats

background and purpose: gastric ulcer is one of the most common diseases of the digestive system. among the factors that cause gastric ulcers, excessive alcohol consumption is the main reason for stomach mucosal damage; therefore, the experimental model of gastric ulcer caused by ethanol is often used to screen anti-ulcer compounds. there are a wide range of chemical drugs that can be used to treat gastric ulcers, however, they can also cause side effects. with an emphasis on the need for new drugs with higher efficacy and fewer side effects in the treatment of gastric ulcers, this study was conducted to evaluate the gastroprotective effects of royal jelly on ethanol-induced gastric ulcers in rats.materials and methods: sixty sprague-dawley rats were allocated to six equal groups. the animals were randomly divided into five equal groups. groups 1 and 2 were considered as normal control (no treatment) and ethanol control. the animals in group 3 were treated with 10 mg/kg omeprazole, and in groups 4, 5, and 6 received 1, 2.5, and 5 mg/kg royal jelly, respectively for three days. on the third day, one hour after the administration of drugs, all animals except the control normal group received ethanol. the animals were euthanized at the end of the experiment and appropriate tissue samples were collected from the stomach for macro- and microscopic examinations as well as measurement of biochemical factors.results: on macroscopic examination of the glandular tissue of the stomach, the highest amount of hyperemia and bleeding including hemorrhagic longitudinal bands and petechial lesions were observed in the ethanol group, while in the groups pretreated with omeprazole and different doses of royal jelly, the severity and extent of lesions were significantly less. histopathologically, the most damage was observed in the gastric glandular tissue of rats in the ethanol group, which includes extensive mucosal ulcers, severe hemorrhage in the mucosa, segmental necrosis of the gastric mucosal epithelium, gastric glands disorganization, the loss of chief and parietal cells, severe submucosal edema accompanied by fibrin infiltration in some sections and inflammatory cells infiltration in the submucosa. although the pattern of lesions in the stomach of rats receiving omeprazole and different doses of royal jelly was similar to the ethanol group, the severity and extent of lesions were less. omeprazole and royal jelly significantly increased the activity of superoxide dismutase (sod), glutathione peroxidase (gpx), and total antioxidant capacity (tac) and also significantly decreased the activity of myeloperoxidase (mpo) and malondialdehyde (mda) as compared with the ethanol group. in comparison between the treated groups, the best therapeutic and protective effects were related to the high dose of royal jelly.conclusion: based on the results, royal jelly improved the ulcer index and reduced the histopathological lesions caused by the effect of ethanol on the gastric mucosa. moreover, it caused a significant increase in the activity of gpx and sod enzymes, as well as tac, and a decrease in the concentration of mpo and mda. the protective effects of royal jelly can be related to the antioxidant activities and cellular protection of this substance.