تاثیر مدل خود مراقبتی اسلامی بر فشارخون و تبعیت دارویی سالمندان مبتلا به پرفشاری خون: یک کارازمایی کنترل شده تصادفی

سابقه و هدف: علی‌رغم پیشرفت‌های بزرگ در درمان فشارخون بالا، بسیاری از بیماران هنوز به نتایج مطلوب دست نمی‌یابند و به دلیل فشارخون بالای کنترل نشده عوارض ویرانگری را تجربه می‌کنند. درک بیماران از نقش خود مراقبتی اسلامی می‌تواند سبب مدیریت بیماری‌های مزمن شود. در این پژوهش اثر بخشی مدل خود مراقبتی اسلامی بر فشارخون و تبعیت دارویی سالمندان مبتلا به فشارخون مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش‌ها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی در سال 1399 در شهرستان آمل، 60 نفر از بیماران سالمند مبتلا به پرفشاری خون به صورت تخصیص تصادفی بلوکی به دو گروه مداخله و کنترل تخصیص یافتند. میزان فشارخون بیماران با استفاده از دستگاه فشارسنج عقربه‌ای و میزان تبعیت دارویی با پرسشنامه موریسکی اندازه‌گیری شد. طی چهار هفته به گروه خود مراقبتی اسلامی آموزش‌های کنترل فشارخون با محوریت تغذیه صحیح در چارچوب روش خود مراقبتی اسلامی و با هدف جلب رضایت الهی ارائه شد. طی این مدت گروه کنترل نیز آموزش‌های مشابه علمی مرتبط با کنترل فشارخون را دریافت نمود. پس از اندازه‌گیری مجدد میزان فشارخون و تبعیت دارویی بیماران دو گروه، داده‌ها با آزمون‌های آماری توصیفی، کای اسکوئر، فیشر، t زوجی و تحلیل کوواریانس مورد بررسی و پردازش قرار گرفتند.یافته‌ها: در مرحله قبل از مداخله اختلاف میانگین شاخص‌های فشارخون و تبعیت دارویی بین دو گروه معنی‌دار نبود. نتایج مرحله پس از مداخله بیانگر کاهش معنی‌دار میانگین فشارخون سیستولیک (8/95±133/125) و دیاستولیک (61/4±78/33) گروه خود مراقبتی اسلامی در مقایسه با فشارخون سیستولیک (10/16±141/33) و دیاستولیک (4/27±82/0) گروه کنترل بود (0/001>p). هم‌چنین بهبود معنی‌دار نمره تبعیت دارویی در گروه خود مراقبتی اسلامی( 1/01±1/07) در مقایسه با گروه کنترل (2/43±1/38) دیده شد (0/001>p).استنتاج: مدل خود مراقبتی اسلامی در کنترل میانگین فشارخون و میانگین تبعیت دارویی بیماران تاثیرگذار بود. 

the effect of islamic self-care model on blood pressure and medication compliance in the elderly with hypertension: a randomized controlled trial

background and purpose: many patients fail to reach the expected results, even with the very considerable strides forward in the treatment of hypertension (htn). they undergo serious complications after this condition remains uncontrolled. patients’ perceptions regarding the importance of islamic self-care may be the occasion for managing chronic diseases. the present study aimed to investigate the effectiveness of the islamic self-care model on blood pressure (bp) and medication adherence (ma) among older adults living with htn.materials and methods: utilizing a randomized controlled trial in 2019 in amol city of iran, 60 elderly patients suffering from high blood pressure were assigned to two intervention and control groups in the form of random block allocation. then, their bp and ma were measured using a dial sphygmomanometer and morisky questionnaire, respectively.  designed for four weeks, the intervention group participated in an htn-management education program, putting much emphasis on proper nutrition within the framework of the islamic self-care model and gaining divine satisfaction. simultaneously, the control group received a similar scientific htn management and medication adherence education program. following the re-measurement of bp and ma in both groups, the data were analyzed using descriptive statistical tests, chi-square, fisher, independent-samples t-test, and analysis of covariance.results: in the pre-intervention phase, there was no significant difference between the two groups in the mean bp indices and ma. at the post-intervention, results revealed a significant reduction in the average systolic blood pressure (133.125±8.95) and diastolic (78.33±61.4) of the islamic self-care group compared to systolic blood pressure (141.33±10.16) and diastolic (82.0±4.27) in the control group (p>0.001). also, there was a significant improvement in the ma score in the islamic self-care group (1.07±1.01) compared to the control group (2.43±1.38) (p<0.001).conclusion: the islamic self-care model was found to be effective in managing the average bp and ma of patients.