بررسی اثر میدان الکترومغناطیسی کم فرکانس بر ضایعات بافتی کبد در نوزادان موش صحرایی

سابقه و هدف: بررسی میدان‌های الکترومغناطیسی کم فرکانس (50 هرتز) بیانگر تاثیر آن‌ها بر فعالیت متابولیسمی بافت‌های مختلف می‌باشد. در دوران جنینی به‌دلیل گستردگی تغییرات سلولی- بافتی احتمال تاثیرپذیری بیش‌تر است. بنابراین هدف این مطالعه بررسی اثر این نوع میدان بر ضایعات بافتی کبد در نوزادان موش بود.مواد و روش‌ها: در این مطالعه بنیادی-کاربردی از تعداد 15 موش‌ صحرائی ماده بالغ نژاد ویستار بعد از جفت‌گیری و تشخیص بارداری استفاده شد. موش‌های باردار به 3 گروه تقسیم شدند. 1) گروه در معرض میدان: موش‌هایی که در دوره بارداری روزانه 0/5 ساعت در معرض امواج قرار گرفتند. 2) گروه شم : موش‌هایی که در داخل دستگاه در شرایط مشابه با گروه اول ولی بدون تابش میدان قرار گرفتند. 3) گروه کنترل.  بعد از اتمام دوره بارداری (21 روز) و تولد نوزادان، آن‌ها نیز به 3 گروه مطابق گروه بندی مادران تقسیم شدند و پس از اتمام دوره شیرخوارگی (28 روز) نمونه‌گیری بافت کبد انجام شد. داده‌های ضایعات بافت کبد بعد از جمعآوری تجزیه و تحلیل آماری شدند.یافته‌ها: نوزادان متولد شده از گروه در معرض میدان دارای تغییرات هیستوپاتولوژیک پایدار در بافت کبد بودند و نواحی نکروتیک و دژنراتیو به ترتیب تا 42 درصد و 2/5 برابر به‌طور معنی‌داری نسبت به گروه شاهد و گروه شم افزایش داشتند (0/05≥p). همچنین افزایش عددی در ضایعات هایپرمیا و التهاب بافت کبد این گروه در مقایسه با دو گروه دیگر مشاهده شد.استنتاج: بر اساس یافته های مطالعه حاضر،  میدان مغناطیسی کم فرکانس تاثیر معنی‌داری بر ضایعات بافتی کبد نوزادان موش صحرایی حاصل از مادران در معرض میدان دارد و این امر بر خلاف باور رایج مبنی بر بی‌خطر بودن این امواج می‌باشد و یک یافته جدید و با اهمیت است. با توجه به گسترش استفاده از تجهیزات حاوی این نوع امواج در جوامع انسانی و احتمال بروز صدمات ناشی از آن‌ها، انجام بررسی بیش‌تر و اتخاذ تصمیمات پیشگیرانه در این زمینه ضروری می‌باشد. 

effects of low-frequency electromagnetic fields on the histopathology of liver tissues in rat offspring

background and purpose: the investigation of low-frequency electromagnetic fields (emf, 50hz) reveals their destructive effect on metabolic activity of cells. due to the sensitivity of the fetal period, which is associated with the differentiation, the probability of organ damage is high. so the purpose of this research was to investigate histopathological damages to liver of rat offspring.materials and methods: fifteen female rats after mating and pregnancy diagnosis were used. pregnant mice were divided into three groups: 1. emf group of rats were exposed to waves for 0.5 hour daily during pregnancy; 2. the sham group was placed inside the device under the same conditions of emf group without radiation; and 3. control group. at the end of the pregnancy period (21 days), infants were divided into three groups according to their mother’s grouping and at the end of the infancy period (28 days), tissue sampling of infant livers was done. then the histopathological data of liver tissue were statistically analyzed.results: in the emf group, newborn babies exhibited stable histopathological changes in their liver tissue, with necrotic and degenerative areas increasing by 42% and 2.5 times, respectively, compared to the control and sham groups. these differences were statistically significant (p≤0.05). also, a numerical increase in hyperemia lesions and liver tissue inflammation was observed in this group compared to the control and sham groups.conclusion: our results showed that the low-frequency emf in the pregnancy period of mothers has a significant effect on tissue lesions of the liver of newborn rats.