عوامل موثر بر کیفیت خواب در سالمندان شهر آمل:یک مطالعه علیتی

 سابقه و هدف: کیفیت نامناسب خواب یکی از شایع‏ترین مشکلاتی است که سالمندان با آن روبرو هستند. اختلال خواب، اثرات نامطلوب گسترده‏ای برجنبه‏های مختلف سلامت جسمانی، روانی و اجتماعی سالمندان خواهد داشت و کیفیت زندگی ایشان را تحت تاثیر قرار خواهد داد. لذا مطالعه حاضر به‏منظور بررسی کیفیت خواب در سالمندان و شناسایی عوامل موثر بر آن انجام گرفت.مواد و روش‌ها: این مطالعه مقطعی در سال 1397 بر روی جمعیت 60 سال و بالاتر شهرستان آمل، شمال ایران، که رضایت فردی جهت شرکت در مطالعه داشتند و در مصاحبه پزشکی، آلزایمر و افسردگی شدید نداشتند و قادر به پاسخ‏گویی سوالات بودند، انجام گرفت. نمونه پژوهش به روش نمونه گیری چند مرحله ای تصادفی انتخاب شدند. برای جمع‏آوری داده‏ها از پرسشنامه کیفیت خواب پیتزبورگ، آزمون کوتاه شده شناختیamts، مقیاس بیمارستانی اضطراب و افسردگی hads، کیفیت زندگی sf36و پرسشنامه فعالیت فیزیکی سالمندان pase استفاده شد. تکمیل پرسشنامه‏ها توسط محقق آموزش دیده طرح انجام گرفت.یافته‌ها: از 401 شرکت‏کننده، 191 نفر (47/6 درصد ) زن و 276 نفر (68/8 درصد) ساکن شهر بودند. یافته‏ها نشان داد 192 نفر از سالمندان (47/9 درصد) کیفیت خواب نامطلوب داشتند. در آنالیز رگرسیون لجستیک چند متغیره، مصرف داروی خواب (14/60- 2/95)95%ci 6/57=aor)، جنس زن (aor: 5/40, 95% ci: 2/81-10/36)، افسردگی (aor: 0/46, 95% ci: 0/21-1/00) و بعد جسمانی (aor: 0/97, 95% ci: 0/95-1/01 و روانی (aor: 0/95, 95% ci: 0/92-0/99) کیفیت زندگی، ارتباط معنی‏دار آماری با کیفیت خواب در حضور سایر متغیرها را نشان دادند.استنتاج: یافته های این مطالعه حاکی از فراوانی بالای کیفیت نامطلوب خواب در بین سالمندان بود، که با مصرف داروی خواب‏آور، جنس زن و وضعیت افسردگی ایشان در ارتباط بود. بدین جهت، مداخلات مناسب به منظور بهبود کیفیت خواب سالمندان پیشنهاد می‏گردد.

factors affecting sleep quality in older adults in amol, iran: a causal study

 background and purpose: poor sleep quality is one of the most common problems in older population. sleep disorder has negative effects on physical, mental, and social aspects of their life and influences their quality of life.  this study was carried out to assess the sleep quality and its related factors in older adults.materials and methods: this cross-sectional study was conducted in older adults aged 60 years and over living in amol, north of iran who were willing to participate in the study, did not have alzheimer’s disease and major depression, and could respond to questions. they were selected via multi-stage random sampling. the pittsburgh sleep quality index, abbreviated mental test score (amts), hospital anxiety and depression scale (hads), sf36 quality of life questionnaire, and physical activity scale for the elderly (pase) were used for data collection. a trained researcher filled out the research questionnaires.results: among 401 participants, 191 (47.6%) were women and 276 (68.8%) people were living in urban areas. findings showed that 192 (47.9%) people had poor sleep quality. multivariate logistic regression analysis showed significant relationships between sleep quality and taking sleeping drugs (adjusted or: 6.57, 95% ci: 2.95-14.60, p=0.001), female gender (aor: 5.40, 95% ci: 2.81-10.36, p=0.001), and depression (aor: 0.46, 95% ci: 0.21-1.00, p=0.05), and also between physical (aor: 0.97, 95% ci: 0.95-1.01, p=0.05) and mental (aor: 0.95, 95% ci: 0.92-0.99, p=0.05) aspects of life.conclusion: findings revealed a high prevalence of poor sleep quality in the elderly which was associated with female gender, taking sleeping drugs, and depression. so, appropriate interventions are suggested to improve sleep quality in older adults.