مروری بر نانوسامانه های وزیکولی و پلیمری در دارورسانی اُلانزاپین

 الانزاپین (2-متیل-4-(4-متیل پیپرازین-1-یل)-10-هیدرو-تینو]3،2 [-b [5،1] بنزودیازپین) یک داروی ضد روان پریشی با انحلال‌پذیری کم در آب است که به چندین گیرنده مختلف تمایل نشان می‌دهد. این دارو که از مشتقات تیوبنزودیازپین می باشد، در دسته داروهای ضد روانپریشی جدید (آتیپیک) قرار می‏گیرد و کارایی گسترده‌ای به ویژه برای درمان بیماران با علائم روانی منفی اسکیزوفرنی دارد. الانزاپین در اختلالات سایکوتیک، اختلالات خلقی و بی‌قراری حاد در بیماران دوقطبی کاربرد دارد. جذب خوراکی آن پایین بوده و حدودا 40 درصد از دارو در متابولیسم گذر اول کبدی متابولیزه می‌گردد. الانزاپین به واسطه جریان افلاکس با p-گلیکوپروتئین، نفوذ اندکی در مغز دارد و از آن پس زده می شود. همچنین به دلیل وجود سد خونی مغزی، ورود این دارو به مغز با مشکل مواجه است. مطالعات بسیاری برای غلبه بر مشکلات فارماکوکینتیک الانزاپین از جمله فراهمی زیستی پایین و نفوذ کم به داخل مغز، بر سامانه‌های نوین دارورسانی آن متمرکز شده‌اند. ظهور فناوری نانو و به کارگیری نانوذرات با خواص ویژه و قابلیت‌های کلیدی به عنوان سامانه‌های رسانشی، امیدها در افزایش بهره‌وری و نیز کاهش نقایص و عوارض داروها را ایجاد کرده است. راه های تجویز متعددی برای دارورسانی اُلانزاپین به محل هدف وجود دارد. از این میان، دارورسانی از راه بینی به مغز ( نازال) به دلیل نبود سد خونی مغزی در مسیر الفاکتوری، سهولت دارورسانی را بیش‌تر کرده است. نانوسوسپانسیون‌ها، نانوامولسیون‌ها، نانوذرات لیپیدی جامد، نیوزوم‌ها، تراسفروزوم‌ها، حامل‌های لیپیدی نانوساختار، نانوذرات پلیمری و غیره، به عنوان نانوسامانه‌های دارورسانی اُلانزاپین در این مطالعه مروری آورده شده‌اند.

a review of vesicular and polymeric nano-systems in olanzapine drug delivery

 olanzapine (2-methyl-4-(4-methylpiperazin-1-yl)-10h-thieno [2, 3-b][1, 5]benzodiazepine) is an antipsychotic drug with poor water-solubility that has a suitable affinity to some receptors. this benzodiazepine derivative is a new (atypical) antipsychotic drug and has a wide range of efficacy, especially in treatment of patients with negative psychiatric symptoms of schizophrenia. olanzapine is used in psychotic disorders, mood disorders, and acute restlessness in bipolar patients. its oral absorption is low and about 40% of the drug is metabolized in first-pass hepatic metabolism. this drug has low permeability into the brain related to remove by p-glycoprotein efflux and blood-brain-barrier (bbb) existence. emerging nanotechnology during recent years demonstrated the tremendous ability of nanoparticles as versatile nanocarrier systems. this emerging technology has raised promising attempts to address the significant impact on decreasing side effects of drugs and their associated defects. olanzapine can be administrated by different routes. intranasal delivery of olanzapine to the brain due to lack of blood-brain-barrier in the olfactory system has facilitated its delivery. in this review article, several olanzapine nano-drug delivery systems are listed by reviewing their results, including nanosuspensions, nanoemulsions, solid lipid nanoparticles (sln), niosomes, transfersomes, nanostructured lipid carriers (nlc), polymeric nanoparticles (pnp), etc.