مروری بر نقش پروبیوتیک ها در کنترل دیابت

سابقه و هدف: با وجود مطالعات متعدد در خصوص اثر پروبیوتیک ها در کنترل انواع مختلف دیابت، به نظر می رسد جمع بندی شواهد موجود می تواند به روشن شدن میزان اثر این دست از مکمل های غذایی به کنترل دیابت کمک کند. لذا هدف از مطالعه حاضر، بررسی نقش پروبیوتیک ها بر کنترل شاخص وضعیت گلیسمی و سایر عوامل بیوشیمیایی در بیماران مبتلا به دیابت می باشد.مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر یک مطالعه مروری چتری (umbrella review) است که در آن مطالعات مرور سیستماتیک، متاآنالیز، مطالعات مرور سیستماتیک و متاآنالیزی که اثرات پروبیوتیک ها را در انواع دیابت مورد بررسی قرار داده بودند، به زبان انگلیسی و فارسی در دو پایگاه الکترونیکی pubmed و scopus تا انتهای سپتامبر 2020 جمع آوری شدند.یافته‌ها: در نهایت31 مطالعه واجد شرایط شناسایی شدند. در این مطالعات تاثیر مصرف مکمل یا مواد غذایی غنی شده با پروبیوتیک بر شاخص های متابولیسم قند (18 مطالعه)، پروفایل لیپیدی (12 مطالعه)، عوامل التهابی و استرس اکسیداتیو (11 مطالعه)، فشار خون (4 مطالعه) و bmi (2 مطالعه) در بیماران دیابت نوع 2 و دیابت بارداری مورد بررسی قرار گرفته بود.استنتاج: نتایج مطالعه حاضر حاکی از اثرات مثبت مکمل یاری با پروبیوتیک بر وضعیت گلیسمی، لیپیدی، فشارخون، وضعیت استرس اکسیداتیو و التهابی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 و دیابت بارداری می باشد. اما به دلیل هتروژنیتی بالا در برخی از شاخص های بررسی شده، انجام مطالعات کارآزمایی بالینی دوسوکور با کیفیت متدولوژی بالا می تواند به روشن شدن اثربخشی کمک کند.

The Role of Probiotics on Controlling Diabetes Mellitus: An Umbrella Review

Background and purpose: There are some evidences about the effects of probiotics on controlling different types of diabetes and reviewing these studies could be of great help in clarifying the efficacy of these dietary supplements in management of diabetes. Thus, we aimed to review the role of probiotics on glycemic control and other biochemical parameters in patients with diabetes.Materials and methods: An umbrella review of systematic reviews, metaanalyses, systematic reviews and metaanalysis in English and Persian were performed by thorough search in PubMed and Scopus. Eligible studies on the effects of probiotics in patients with diabetes published up to 30 September 2020 were selected.Results: Thirty one eligible papers were identified. In these studies, the effects of probiotic supplements or probiotic food products on glycemic status (n=18), lipid profile (n=12), inflammatory and oxidative stress factors (n=11), blood pressure (n=4), and Body Mass Index (n=2) in patients with type 2 diabetes and gestational diabetes were investigated.Conclusion: Findings revealed positive effects of probiotic supplements on glycemic status, lipid profile, blood pressure, oxidative stress and inflammation in patients with type 2 diabetes, and gestational diabetes. However, due to high heterogeneity in some parameters, further high quality doubleblind clinical trials can shed light on the effectiveness of these supplements.