مطالعه فون و تنوع زیستی مگس های مهم پزشکی شهرستان جویبار در شمال ایران، سال 1396

سابقه و هدف: مگس‌ها دارای تنوع بسیار بالا بوده و به دلیل سازگاری و ارتباط نزدیک با انسان قادر به انتقال بسیاری از پاتوژن‌ها هستند. بنابراین این مطالعه با هدف شناسایی و تعیین فون مگس‌های مهم از نظر پزشکی در شهرستان جویبار در شمال ایران انجام شد.مواد و روش‌ها: این مطالعه توصیفی تحلیلی به مدت یک سال و ماهیانه دوبار در سایت‌های تعیین شده در شهرستان جویبار شامل محل دفن زباله بیمارستانی، زباله ساحلی، زباله روستایی، زباله شهری و اطراف کشتارگاه در سال 1396 انجام شد. تنوع گونه‌ای مگس‌های صید شده پس از شناسایی براساس شاخص‌های شانون، مارگالف و یکنواختی ارزیابی شد.یافته‌ها: در این مطالعه هفت گونه موسینیا استابولانس، موسکا دومستیکا، لوسیلیا سزار، لوسیلیا سریکاتا، کالیفورا ویسی‌نیا، سارکوفاگا آرگیروستوما و سارکوفاگا آفریکا ازسه خانواده کالیفوریده، سارکوفاژیده و موسیده صید شد. بر اساس نتایج همبستگی پیرسون جمعیت مگس‌ها به‌صورت معنی‌داری با افزایش دما و کاهش رطوبت افزایش می‌یابد. شاخص شانون (h acute;) به‌ترتیب بیش‌ترین وکم‌ترین مقدار تنوع را در محل زباله‌های ساحلی (1.005) و زباله‌های شهری (0.27) نشان داد.استنتاج: گونه موسکا دومستیکا به‌عنوان فراوان‌ترین گونه در جویبار می‌تواند نقش قابل توجهی را در بهداشت منطقه و تغییرات گونه‌ای مگس‌ها ایفا نماید. تفاوت در مقدار تنوع گونه‌ای مگس‌ها در مناطق مختلف عمدتاً ناشی از تغییرات یکنواختی گونه در این مناطق است. پایین بودن مقدار تنوع گونه‌ای مگس‌ها در منطقه می‌تواند زنگ خطری برای شیوع بیماری های مربوطه باشد. در این خصوص اقدامات کنترلی مانند دفع بهداشتی زباله‌ها برای جلوگیری از اپیدمی بیماری‌های منتقله توسط مگس‌ها ضروری به نظر می‌رسد.

Study of Fauna and Biodiversity of Medically Important Flies in Juybar, North of Iran

Background and purpose: Flies have a high diversity and are able to transmit many pathogens due to their adaptation and close relationship with humans. Therefore, this study was performed to identify the fauna of medically important flies in the city of Joybar in northern Iran.Materials and methods: This descriptiveanalytical study was conducted twice a month in Juybar at selected sites, including hospital landfills, coastal waste, rural waste, municipal waste, and around a slaughterhouse in 2017. The flies were identified using valid identification keys and the species diversity parameters were evaluated based on Shannon index, Margalef index, and Evenness index.Results: In this study, seven species of medically important flies, including Muscina stabulans, Musca domestica, Lucilia caesar, Lucilia sericata, Calliphora vicina, Sarcophaga argyrostoma and Sarcophaga africa were caught from Muscidae, Calliphoridae, and Sarcophagidae families. According to Pearson correlation, the population of flies increases significantly (P<0.005) with increasing temperature and decreasing humidity. Shannon index showed the highest and lowest diversity values in coastal waste (H acute;=1.005) and urban waste (H acute;=0.27), respectively.Conclusion: Mosca domestica, as the most common and abundant species could considerably affect the health of the region and cause changes in the species diversity of flies. The difference in diversity of flies in different areas is mainly due to changes in the species evenness in these areas. Also, the diversity of flies in the region can be a warning sign for the spread of diseases. Control measures such as appropriate waste management are necessary to prevent epidemic outbreaks transmitted by flies.