رابطه ویژگی‌های شخصیتی با کیفیت خواب، خواب‌آلودگی روزانه و کیفیت زندگی دانشجویان

سابقه و هدف: کیفیت پایین خواب و خواب‌آلودگی بیش‌ازحد روزانه از عوامل مهمی هستند که سلامت و کیفیت زندگی را مختل می‌کنند. ازلحاظ نظری عوامل شخصیتی، زمینه‌ای زیست‌شناختی و رفتاری را فراهم می‌کنند که می‌تواند روند خواب و کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار دهد. هدف این مطالعه ارائه وضعیت کیفیت خواب، خواب‌آلودگی بیش‌ازحد روزانه و کیفیت زندگی دانشجویان و نیز تعیین رابطه بین این عوامل و عوامل شخصیتی است.مواد و روش‌ها: این مطالعه‌ مقطعی و توصیفیتحلیلی، در میان دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مازندران به‌صورت نمونه‌گیری در دسترس در سال تحصیلی 1399-1398 انجام شد. اطلاعات با استفاده از یک پرسشنامه دموگرافیک و پرسشنامه‌های خواب‌آلودگی اپورث، کیفیت خواب psqi، کیفیت زندگی sf12، ویژگی‌های شخصیت neoffi جمع‌آوری شد. داده‌ها توسط نرم‌افزار 24 spss تجزیه‌وتحلیل شد.یافته‌ها: تعداد 403 دانشجو با میانگین سنی 22.83 سال (انحراف معیار 2.81)، شامل 70.97درصد مونث در مطالعه شرکت کردند. 120 نفر(29.77 درصد) خواب‌آلودگی روزانه، 64.52درصد کیفیت خواب ضعیف و 56.33درصد کیفیت زندگی ضعیف و متوسط داشتند. کیفیت زندگی خوب وکیفیت خواب بهتر با عوامل شخصیتی برونگرایی، موافق‌بودن و مسئولیت‌پذیری ارتباط داشت (0.05< p). عامل روان‌رنجوری نیز با کیفیت خواب ضعیف و کیفیت زندگی پایین رابطه معنی‌داری داشت (0.05< p). افزایش سن، کاهش کیفیت زندگی و برونگرایی با احتمال کاهش کیفیت خواب همراه بود (0.05< p). ویژگی مسئولیت‌پذیری و روان‌رنجوری با خواب‌آلودگی روزانه در ارتباط بود (0.05< p).استنتاج: کیفیت خواب ضعیف و خواب‌آلودگی روزانه با ویژگی روان‌رنجوری همراه هستند. با توجه به ارتباط بین ویژگی‌های شخصیتی با کیفیت خواب و تاثیر روی کیفیت زندگی، غربالگری مشکلات خواب در دانشجویان ضروری به نظر می‌رسد.

Relationship between Personality Characteristics and Sleep Quality, Daily Sleepiness and Quality of Life in University Students

Background and purpose: Poor quality of sleep and excessive daytime sleepinessare major factors that impair health and quality of life. Theoretically, personality factors provide the biological and behavioral context that can affect sleep patterns and quality of life. The aim of this study was to present the status of sleep quality, excessive daytime sleepinessand quality of life in university students and also to determine the relationship between these factors and personality factors.Materials and methods: In this crosssectional study, the students in Mazandaran University of Medical Sciences were selected by convenience sampling. Data were collected using a demographic questionnaire and Epworth Sleepiness Scale, Pittsburgh Sleep Quality Index, SF12 quality of life, and NEO FiveFactor Inventory. Data analysis was performed in SPSS V24.Results: A total of 403 students (mean age= 22.83 ± 2.81 years), including 70.97% females participated in the study. Among the participants, 120 (29.77%) reported excessive daytime sleepiness, 64.52% had poor sleep quality, and 56.33% had poor or average quality of life. Good quality of life and good quality of sleep were found to be significantly associated with extraversion, agreeableness, and conscientiousness (P<0.05). There was a significant relationship between neuroticism and poor sleep quality and poor quality of life (P<0.05). Increase in age, decreased quality of life, and extraversion were observed to be associated with probability of decreased sleep quality (P<0.05). Conscientiousness and neuroticism were associated with excessive daytime sleepiness (P<0.05).Conclusion: Daytime sleepiness and poor sleep quality are both linked to neuroticism. Screening for sleep problems in students is necessary due to the relationship between personality traits and sleep quality that influence the quality of life.