مقایسه تاثیر رفلکسولوژی و ماساژ بر میزان بیلی‌روبین سرمی نوزادان مبتلا به هیپربیلی‌روبینمی تحت درمان با فتوتراپی:یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده

سابقه و هدف: رایج‌ترین درمان هیپربیلی‌روبینمی، فتوتراپی است. درمان‌های مکمل نظیر ماساژ و رفلکسولوژی با تاثیر بر دفع مکونیوم می‌تواند برای کاهش میزان بیلی‌روبین مناسب باشد، این مطالعه جهت مقایسه تاثیر رفلکسولوژی و ماساژ بر بیلی‌روبین سرمی نوزادان مبتلا به هیپربیلی‌روبینمی انجام شد.مواد و روش‌ها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده در سال 1398، 90 نوزاد تحت فتوتراپی در بخش نوزادان بیمارستان شهر رفسنجان به روش نمونه‌گیری در دسترس و مبتنی بر هدف انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. نمونه‌ها به دو گروه مداخله و یک گروه کنترل تقسیم شدند. در گروه ماساژ، روزانه سه بار به‌مدت 20 دقیقه مداخله ماساژ و در گروه رفلکسولوژی نیز روزانه سه بار به‌مدت 20 دقیقه رفلکسولوژی دریافت نمودند. گروه کنترل فقط فتوتراپی بودند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه ویژگی‌های فردی و ثبت میزان بیلی‌روبین سرمی قبل و بعد از مداخله بود.یافته‌ها: میانگین بیلی‌روبین قبل از مداخله در گروه رفلکسولوژی3/15 ±18/39، ماساژ2/24 ±18/51و کنترل 2/44 ±18/23بود که اختلاف آماری معنی‌داری را نشان نداد(0/923=p). اما48 ساعت بعد از مداخله میانگین بیلی‌روبین در گروه‌های رفلکسولوژی0/96 ±8/20، ماساژ0/68 ±8/67 و کنترل1/22 ±9/33اختلاف آماری معنی‌داری را بین سه گروه نشان داد(0/001p<). آزمون تعقیبی مشخص کرد که اثر مداخله رفلکسولوژی در کاهش میانگین بیلی‌روبین به‌طور معنی‌داری بیش از مداخله ماساژ و کنترل بود(0/001p<). هم‌چنین اثر مداخله ماساژ در کاهش بیلی‌روبین به‌طور معنی‌‌داری بیش از گروه کنترل بود(0/027=p).استنتاج: به نظر می‌رسد انجام رفلکسولوژی، در کاهش میزان بیلی‌روبین نوزادی نسبت به ماساژ موثر‌تر باشد. پرستاران می‌توانند جهت کاهش بیلی‌روبین در کنار فتوتراپی از رفلکسولوژی و ماساژ به عنوان دو روش غیر دارویی استفاده نمایند. شماره ثبت کارآزمایی بالینی : 3n20180206038642irct

Comparing the Effect of Foot Reflexology and Massage Therapy on Serum Bilirubin Levels in Neonates with Hyperbilirubinemia Treated with Phototherapy: A Randomized Clinical Trial

Background and purpose: Phototherapy is the most common treatment for hyperbilirubinemia. Foot reflexology can possibly be suitable for reducing bilirubin levels by affecting meconium excretion. The aim of this study was to compare the effect of foot reflexology massage and whole body massage on bilirubin serum levels in neonates with hyperbilirubinemia.Materials and methods: In this randomized clinical trial, 90 neonates undergoing phototherapy admitted to the neonatal ward in Rafsanhan Hospital were selected using convenience and purposive sampling. The samples were divided into two intervention groups and a control group. The intervention groups, in addition to phototherapy, received massage therapy or foot reflexology massage three times daily for 20minutes over two consecutive days.The control group received only phototherapy. Demographic characteristics were recorded and serum bilirubin levels were measured before, 24, and 48 hours after the intervention.Results: Before the intervention, the mean bilirubin levels were 18.39 ±3.15, 18.51 ±2.24, and 18.23 ±2.44 in foot reflexology group, massage therapy group, and controls, indicating no significant differences between the three groups (P=0.923). But, 48 hours after the intervention, the mean bilirubin levels showed significant differences between the foot reflexology group (8.20 ±0.96), massage therapy group (8.67 ±0.68), and control group (9.33 ±1.22), (P<0.001). The post hoc test showed that foot reflexology could significantly reduce the mean bilirubin level compared with massage therapy and no intervention (P<0.001). Compared to the control group, the effect of massage therapy was significantly higher on reducing bilirubin level (P=0.027).Conclusion: It seems that foot reflexology is more effective in reducing neonatal bilirubin level than massage therapy. However, nurses could use both foot reflexology and massage therapy as two nonpharmacological methods to treat neonatal jaundice along with phototherapy. (Clinical Trials Registry Number: IRCT20180206038642N3)