پراکندگی جغرافیایی پنج گونه مهم کنه های ناقل تب خونریزی دهنده کریمه-کنگو در ایران، سال های 1396-1382 (مقاله مروری)

سابقه و هدف: تب خونریزی دهنده کریمه کنگو یک بیماری ویروسی خطرناک مشترک میان انسان و دام است. مطالعه حاضر بر اساس تهیه پایگاه اطلاعاتی در مورد کنه‌های مهم در انتقال ویروس تب کریمه کنگو و پراکندگی جغرافیایی آن‌ها در کشور می‌باشد که امکان کنترل هوشمندانه بیماری را برای مسئولین بهداشتی بر اساس بودجه و پرسنل در مناطقی که بروز بیماری بالا است فراهم می‌آورد.مواد و روش‌ها: در این مطالعه مروری، اطلاعات مقالات منتشر شده سال های 13961382 در مورد 5 ناقل مهم بیماری با استفاده از موتورهای جستجو و پایگاه‌های داده google scholar، pubmed، scopus، medex iran، elsevier، sid، و کلید واژه‌های انگلیسی (iran، ixodidae، cchf، detection of cchf، tick fauna)، کلید واژه‌های فارسی (کنه سخت، پراکندگی کنه) جمع‌آوری شد. داده ها به صورت فایل اکسل جهت تهیه نقشه پراکندگی جغرافیایی و آلودگی ناقلین به نرم‌افزار arcgis 9.3 انتقال داده شد.یافته‌ها: نقشه پراکندگی و وفور پنج‌گونه مهم در انتقال تب کریمه کنگو hyalomma marginatum، hy.anatolicum، hy.asiaticum، hy.dromedarii و rhipicephalus sanguineus ترسیم شد. نقشه پراکندگی آلودگی 5 گونه کنه مهم ناقل تب خونریزی‌دهنده کریمه کنگو که بر اساس مطالعات سال‌های 1382 تا 1396 ترسیم شده، نشان می‌دهد که در 8 استان از 31 استان کشور به روش مولکولی عامل بیماری در دو گونه hy.marginatum و hy.anatolicum شناسایی شده است.استنتاج: با توجه به نتایج این مطالعه باید مطالعات گسترده‌تری جهت شناسایی فون کنه‌ها، پراکندگی آن‌ها و جداسازی عامل بیماری از نمونه‌ها در مناطقی که موارد بیماری گزارش شده است انجام گیرد و داده‌های به دست آمده را جهت به روز کردن پایگاه داده کنه‌ها جهت پیش بینی و مدلسازی بیماری بر اساس عوامل موثر اضافه نمود.

Geographical Distribution of Five Major Tick Vectors of Crimean Congo Hemorrhagic Fever in Iran, 2003-2017 (A review article)

Background and purpose: Crimean Congo Hemorrhagic Fever (CCHF) is a dangerous viral zoonotic disease. Ticks are the main vector which transmit CCHF virus from livestock to human. The present study was done to provide a comprehensive database on major ticks in the CCHF virus transmission and their geographical dispersal in Iran. This would be of great benefit in planning for intelligent control of the disease based on the budget and personnel in areas where the incidence of the disease is high.Materials and methods: In this study, the articles published (20032017) on five important vectors of the CCHF in Iran were reviewed in electronic databases, including PubMed, Google scholar, SID, Iran Medex, Elsevier, and Scopus, using the following keywords: Tick Fauna, Iran, Ixodidae, CCHF, detection of CCHF and Tick distribution. Then, the data in Excel was exported to ArcGIS 9.3 to provide geographic dispersion and vector infection map.Results: Distribution map of five important tick species in transmission of CCHF virus including Hyalomma marginatum, Hy.anatulicum, Hy.asiaticum، Hy.dromedarii, and Rhipicephalus sanguineus were drawn. The distribution map of these five tick species and molecular methods indicated that in 8 of 31 provinces CCHF virus was identified in two species, including Hy. marginatum and Hy.anatulicum.Conclusion: More extensive studies are needed to detect the fauna and distribution of ticks. Also, isolation of disease agents from samples in areas where the disease was reported should be done. Current findings could be used to update the database for prediction and modeling of CCHF based on the effective factors.