بررسی خودکارآمدی و پیش بینی عوامل مرتبط با آن در مبتلایان به بیماری‌ های مزمن

سابقه و هدف: خودکارآمدی به عنوان یکی از مفاهیم اصلی نظریه شناختی اجتماعی، می‌‌تواند روی ابعاد مختلف رفتار های بهداشتی و افزایش توانمند سازی مبتلایان به بیماری‌های مزمن موثر باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی خودکارآمدی و پیش‌بینی عوامل مرتبط با آن در مبتلایان به بیماری‌های مزمن انجام پذیرفت.مواد و روش‌ها: این مطالعه توصیفی مقطعی، بر روی 400 بیمار مبتلا به بیماری مزمن قلبی و کلیوی، دیابت و فشار خون بالا بستری در سه بیمارستان آموزشی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مازندران، با شیوه نمونه‌گیری در دسترس و با استفاده از پرسشنامه خودکارآمدی بیماری‌ های مزمن cdses (choronic disease selfefficacy scale ) انجام گرفت. به ‌منظور آنالیز توصیفی و تحلیلی (رگرسیون خطی چندگانه) داده‌ها، از نرم‌افزار spss 23.0 استفاده شد.یافته‌ها: میانگین کلی نمره خودکارآمدی در این مطالعه 1.51 ±5.17 بوده است و آنالیز رگرسیون خطیچندگانه نشان داد که متغیر سن (0.001˂p و [0.573 و 1.400 :95ci]، 0.228 = β )، سطح تحصیلات (0.002=p و [6.000 و 1.311:95ci]، 0.149= β) و سطح درآمد (0.001˂p و [23.901 و 12.585:95ci]، 0.319= β) به عنوان متغیر های پیش‌بینی‌ کننده خودکارآمدی در بیماران مزمن هستند.استنتاج: با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه اکثر مبتلایان به بیماری‌های مزمن دارای سطح خودکارآمدی متوسطی بودند. با توجه به شیوع و اهمیت بالای این بیماری‌‌ها، برنامه‌ریزی‌های دقیق‌تری جهت ارتقای سطح خودکارآمدی به عنوان عامل اساسی در بهبود خود مراقبتی و رفتار های بهداشتی مبتلایان به بیماری‌ های مزمن نیاز است.

Self-efficacy and Prediction of Associated Factors in Patients with Chronic Diseases

Background and purpose: Selfefficacy as one of the main concepts of social cognitive theory could play a major role in different dimensions of health behaviors and empowerment of patients with chronic diseases. The aim of this study was to investigate selfefficacy and predict its related factors in patients with chronic diseases.Materials and methods: This descriptive crosssectional study was performed in 400 patients with chronic heart and kidney diseases, diabetes, and high blood pressure in three hospitals affiliated to Mazandaran University of Medical Sciences. This study was carried out using a simple random sampling and applying the Chronic Disease Selfefficacy Scale (CDSES). SPSS V23 was used to descriptive and analytical data applying multiple linear regression.Results: The mean score for selfefficacy was 5.17 ± 5.11. Multiple linear regression analysis showed some variables, including the age (CI95:1.400, 0.573, β= 0.228, P <0.001), educational level (CI95: 1.311, 6.000, β=0.149, P= 0.002), and income level (CI95:12.585, 23.901, β= 0.319, P<0.001) as the predictors of selfefficacy in chronic patients.Conclusion: In this study, the majority of patients with chronic diseases had a moderate level of selfefficacy. Chronic diseases are highly prevalent today, therefore, more precise planning is needed to promote selfefficacy which is the main factor in improving selfcare and health behaviors of patients with chronic diseases.