مروری بر آب مروارید در کتاب‌های قانون فی الطب (ابن سینا)و نور العیون (ابوروح جرجانی)

سابقه و هدف: بر اساس تخمین سازمان بهداشت جهانی( who)، آب مروارید شایع‌ترین عامل نابینایی قابل بازگشت در دنیا است به طوری که 47.8 درصد از کل نابینایی‌ها درسراسر جهان ناشی از آب مروارید است. از طرفی مهم‌ترین پیشرفت پزشکان اسلامی نسبت به یونانیان، چشم پزشکی بوده است به طوری که رازی، اولین شرح جامع و علمی درباره آب مروارید و ابو روح جرجانی نخستین کتاب چشم پزشکی به زبان پارسی را نگاشته‌اند.مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر یک مطالعه مروری غیر نظام مند به روش کتابخانه‌ای و بررسی متون با تمرکز بر کتب مرجع طب سنتی ایران بوده است. این کار در 6 مرحله (یافتن کلید واژه‌ها، جستجو در منابع، تهیه لیست واحد، دسته بندی، مرتب کردن، مقایسه کردن) انجام شد. سپس در این پژوهش به بررسی آب مروارید در کتاب قانون ابن سینا و نورالعیون ابو روح جرجانی پرداخته شده است.یافته‌ها: تعریف، علل ایجاد کننده آب مروارید و درمان آن در سه مرحله تغذیه و عادات رفتاری، دارو درمانی و جراحی از هر دو کتاب استخراج گردید.آن چه بسیار متفاوت از طب نوین در این کتب مشاهده شد طیف وسیع اقدامات پیشگیری کننده از ایجاد آب مروارید در حیطه تغییراتی در سبک زندگی بود.استنتاج: هر دو دانشمند معتقدند با تغییراتی در سبک زندگی مانند اجتناب از خوردن برخی خوراکی‌ها وغیره می توان از ابتلا به این بیماری جلوگیری کرد و اگر بیماری در مراحل اولیه و درچشم مستحکم نشده باشد بیمار بهترمعالجه می‌شود و اگر آب مستحکم شده باشد درمان با جراحی امکان پذیراست.

A Review on Cataract in the Cannon of Medicine and Nur-al- uyun

Background and purpose: According to the world health organization (WHO), cataract is the most general cause of returnable blindness, accounting for 47.8% of total blindness in the world. Compared to Greek medicine, a major progress of Islamic medicine was in ophthalmology. Rhazes wrote, the first complete and comprehensive description about cataract and the first Persian book on eye diseases and treatments was written by Abu RuhJourjani.Materials and methods: A nonsystematic review study was done using library research and a review of the literature by a focus on Iranian Traditional Medicine books. Current research was performed in six phases (choosing the keywords, searching the sources, providing a single list, classifying, and comparing). Then, cataract was searched in Canon of Medicine written by Avicenna and the Nural uyun written by Jourjani.Results: Definition, etiology and treatment strategies were classified into three 3 main categories: nutrition, life style, and medications and surgery. The major difference between modern medicine books and these books was preventive measures for cataract that were suggested by the two scientists.Conclusion: Both physicians believed that changes in life style and avoiding certain foods can prevent this disease. According to Avicenna and Jourjani if the disease is detected at early stages, the progress could be hindered by appropriate treatments. But surgical treatment is needed if the cataract is stiff.