کاربرد آریل‌آزول‌ها و آزول‌های با حلقه جوش‌ خورده در طراحی ترکیبات جدید ضدلیشمانیا

لیشمانیوز یکی از بیماری‌های عفونی است که از شیوع بالایی در جهان برخوردار بوده و کنترل آن با مشکلات جدی مواجه است. در حال حاضر، گسترش موارد مقاومت دارویی و افزایش لیشمانیوز همراه با ایدز به‌عنوان مشکلات جدی پیشروی ما هستند. به‌همین لحاظ نیاز به طراحی و کشف داروهای جدید قوی و غیرسمی برای درمان این بیماری به شدت احساس می‌شود. آزول‌ها ترکیباتی هستند که گستره وسیعی از اثرات بیولوژیک را از خود نشان داده‌اند و به ویژه اهمیت آن‌ها در کشف داروهای جدید ضدلیشمانیا به اثبات رسیده است. هم‌چنین کاربرد برخی از آزول‌های ضدقارچ در درمان لیشمانیوز مفید واقع شده است. به‌طور‌کلی آزول‌های ضدقارچ که از یک ساختار فارماکوفوری خاص به نام n-فن‌اتیل آزول برخوردار هستند، از طریق مهار دمتیلاسیون وابسته به سیتوکروم450-p لانوسترول عمل می‌کنند. علاوه بر آزول‌های ضدقارچ، تعدادی از n-آریل آزول‌ها و آزول‌های جوش‌خورده هم به‌عنوان ضدلیشمانیا گزارش شده‌اند. ترکیبات اخیر از لحاظ ساختاری و عملکردی با آزول‌های ضدقارچ تفاوت دارند. لذا در این مقاله، کاربرد n-آریل آزول‌ها و آزول‌های جوش‌خورده را در طراحی و توسعه داروهای ضدلیشمانیا مرور خواهیم کرد.