الگوی بررسی نیازهای تفرجی بازدید کنندگان پارک ‌های جنگلی (مطالعه موردی: پارک جنگلی دلند)

زمینه و هدف: امروزه صنعتی شدن، شهری شدن و افزایش مشغله‏های زندگی سبب تقاضای چشمگیر برای محیط‏های طبیعی و به طبع آن نیاز به تفرج شده است. پارک‏های جنگلی طبیعی از جمله مناطق طبیعی تامین‏کننده نیازهای تفرجی انسان هستند. یک سیستم تفرجی برای آن که بتواند پاسخگوی نیازهای مراجعه‏کنندگان باشد، باید بر مبنای نیازهای مختلف تفرجی گروه‏های استفاده‏کننده ساخته شود.روش بررسی: در مطالعه حاضر، روش کلاوسون برای بررسی نیازهای تفرجی بازدیدکنندگان در پارک جنگلی طبیعی دلند در شرق شهر گرگان، استفاده شد. همچنین، آزمون یومان‌ویتنی جهت بررسی ارتباط بین جنسیت و معیارهای انگیزه افراد از حضور در پارک، میزان شلوغی قابل قبول پارک و بهترین راه تامین امنیت پارک استفاده شد. برای انجام مطالعه 168 پرسشنامه توسط بازدیدکنندگان پارک در فصول تابستان و پاییز 1391 تکمیل گردید. در این پرسشنامه سوالاتی در مورد علایق تفرجگاهی افراد و وضعیت امکانات تفرجی پارک مطرح شد.یافته ها: به طور خلاصه، نتایج نشان داد اغلب بازدیدکنندگان با هدف کسب آرامش روحی و تفرج به این منطقه می‏آیند و 94 درصد افراد معتقدند امکانات پارک برای بازدیدکنندگان کافی و مناسب نیست. نتایج آزمون یومان‌ویتنی نشان داد تفاوت معنی‌داری بین دو گروه جنسیتی زن و مرد در خصوص معیارهای ذکر شده وجود دارد.نتیجه گیری: مطابق با نتایج، اکثر بازدیدکنندگان برای گذراندن اوقات فراغت خود پارک‏های جنگلی را در اولویت اول قرار می‏دهند، بنابراین مدیران باید در تامین نیازهای افراد در این مناطق جهت کسب رضایتمندی بازدیدکنندگان تلاش نمایند. نتایج می‏تواند به مدیران و برنامه‏ریزان در مدیریت تفرجگاه‏ها، برآورده نمودن خواسته‏ها و نیازهای بازدیدکنندگان، ارتقا کیفیت تفرجگاه و مدیریت بهینه آن کمک نماید.

A Model for Evaluation of Forest Parks Visitors’ Recreational Needs (Case Study: Daland's Forest Park)

Background and Purpose:  Nowadays, industrialization, urbanization and time shortage are driving forces behind the extremely increased demand for natural areas and outdoor recreation. Natural Forest Parks are the most popular natural destinations that can provide human's outdoor recreational needs. A recreational system should be prepared based on different needs of various users to be responsible for visitors’ needs.Methods: In the present study, Clawson method was used to evaluate the visitors’ outdoor recreational needs in Daland's Natural Forest Park, located in the east of Gorgan, Iran. In addition, UMann Witheny test was used to investigate the relation among genders and criteria of incentive to attend the park, acceptable crowd of area, and the best way to ensure park’s security. In this study, 168 questionnaires were filled out by the visitors to the Park in summer and autumn in 2011. Questions were about visitors' recreational interests and recreation facilities of the park.Results: The results showed that most visitors come to the park to get mental relaxation and recreation and 94% of the people believe that the facilities of the park are not enough. U–Mann Witheny test results showed a significant difference between the two investigation groups and the mentioned criteria.Conclusion: According to the results, most visitors spend their leisure time in the forest parks, so at regional context, the managers should pay more attention to visitors satisfaction in this type of areas compared with other types of natural recreational areas. The results can help managers and planners in parks management, fulfilling visitors' wishes and needs, improving park quality and optimal management.