اندازه گیری و مدل‌سازی زیتوده و ذخیره کربن کنده و ریشه درختان صنوبر دلتوئیدس (populus deltoides)

زمینه و هدف: تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی در نتیجه افزایش گازهای گلخانه‌ای اتفاق می‌افتد که آثار زیانباری بر حیات انسان روی کره زمین دارد و این در حالی است که جنگل‌ها تاثیر بسیار مهمی در ذخیره‌سازی کربن دارند. هدف این پژوهش، اندازه‌گیری و مدل‌سازی زیتوده و ذخیره کربن کنده و ریشه درختان صنوبر دلتوئیدس  (populus deltoides) در جنگلکاری‌های شهرستان لنگرود در استان گیلان بوده است. روش بررسی: بدین منظور با استفاده از روش نمونه‌برداری انتخابی، 93 اصله درخت صنوبر از طبقات قطری مختلف در بهار 1400 انتخاب و پس از عملیات قطع و خروج مقطوعات، از یک دستگاه بیل مکانیکی جهت خارج کردن کنده و ریشه درختان از خاک استفاده شد. به‌منظور برآورد میزان زیتوده و ذخیره کربن ریشه و کنده درختان، نمونه‌هایی از این اندام‌ها جدا و توزین شد و پس از خشک کردن در داخل آون، وزن خشک نمونه‌ها اندازه‌گیری شد. میزان کربن کنده و ریشه درختان، پس از سوزاندن نمونه‌های خشک شده در کوره الکتریکی محاسبه شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد میزان زیتوده کنده و ریشه به‌ترتیب 7.99 و 65.5 و میزان ذخیره کربن کنده و ریشه به ترتیب 3.92 و 32.32 کیلوگرم به ازای هر اصله درخت برآورد شده است. نتایج روابط آلومتریک نشان داد که مدل‌های به‌دست آمده برای برآورد زیتوده و ذخیره کربن کنده و ریشه با استفاده از سه متغیر قطر کنده، قطر برابرسینه و حجم درختان از ضریب تبیین بالایی برخوردار هستند اما مدل به‌دست آمده با استفاده از ارتفاع کنده ضریب تبیین قابل قبولی ارائه نداد. به‌طور کلی نتایج نشان داد که میزان کربن ذخیره شده در اندام‌های کنده و ریشه به ترتیب 1.568 و 12.928 تن در هکتار به‌دست آمد.بحث و نتیجه ‌گیری: نتایج نشان داد که آگاهی از مقادیر زیتوده و ذخیره کربن درختان صنوبر دلتوئیدس اهمیت زیادی در ارزش‌گذاری و نیز برنامه‌های مدیریتی جهت توسعه زراعت چوب و استفاده از این اندام‌ها جهت تامین بخشی از نیاز صنایع چوب خواهد داشت.

measurement and modeling of biomass and carbon storage of root and stump of poplar trees (populus deltoids)

background and objective: climate change and global warming occur as a result of increasing greenhouse gases that have detrimental effects on human life on the planet, while forests have a very important impact on carbon storage. the purpose of this study was to measure and modeling of biomass and carbon storage of root and stump of populus deltoids trees in plantations of langaroud county, guilan province.material and methodology: for this purpose, based on selection sampling method, 93 trees were selected from different diameter classes in spring of 2021 and after cutting and removing the sections, an excavator was used to remove the stumps and roots of the trees from the soil. to estimate the amount of biomass and carbon storage of tree roots and stumps, samples of these organs were fallen down and weighed, and after drying in the oven, the dry weight of the samples was measured. after burning an enough amount of dried samples in electric kiln, the weight of organic matter and carbon of the stump and root samples were obtained.    findings: results showed that mean of stump and root biomass were 7.99 and 65.5, and mean of stump and root carbon sequestration were 3.92 and 32.32 kg/tree, respectively. the results showed that the obtained models for estimating biomass and carbon storage of stumps and roots using three variables of stump diameter, dbh and volume of trees have a high coefficient of determination, but the model obtained using stump height did not provide an acceptable coefficient of determination. the results showed that the amount of carbon storage in the stumps and roots were 1.568 and 12.928 tons/hectare, respectively. discussion and conclusion: the results showed that knowledge of biomass and carbon storage of poplar trees is very important in valuation and management programs for the development of wood farming and the use of these organs to provide part of the needs of the wood industry.