بررسی تغییرات ساختار اکولوژیک چهار تپه در سنندج به کمک روش شیء‌گرا و شاخص‌های پیوستگی و پیچیدگی

زمینه وهدف: تپه‌ها به عنوان یکی از اجزای اصلی ساختار اکولوژیکی در یک شهر تپه ماهوری, متاثر از کنش‌های انسانی و موثر بر آن‌ها هستند. رهیافت اکولوژی سیمای سرزمین با هدف بررسی اکوسیستم‌های متنوع در مقیاس‌های مختلف، سعی در برقراری تعادل بین کنش‌های انسان و فرایند‌های طبیعی دارد. دراین مطالعه تغییرات ساختار اکولوژیکی چهار تپه مهم در سنندج (توس‌نوذر، نیشتمان، ملت و دیدگاه) با استفاده از تصاویر گوگل‌ارث و دوشاخص اکولوژیک در بازه 16 ساله (2020-2004) بررسی شدند. روش بررسی: ساختار اکولوژیکی این تپه‌ها به روش شی‌گرا در شش دسته طبقه‌بندی و تغییرات آن‌ها بررسی شد. همچنین با استفاده از نرم‌افزار fragstats4,2وضعیت دو شاخص اکولوژیکی frac و contigh در تپه‌ها تا مورخ 1399/6/20 محاسبه و بررسی شد. یافته‌ها: عناصر انسان ساز درکل تپه‌ها مخصوصا در تپه نیشتمان افزایش (19 درصد) داشته‌اند. همچنین پوشش مراتع مخصوصا در تپه‌های توس‌نوذر و دیدگاه کاهش یافته است (32 درصد). میزان پیچیدگی لکه‌های منظر در همه تپه‌ها به‌جز توس‌نوذر افزایش و بازهم پیوستگی درهمه تپه‌ها به‌جز توس نوذر کاهش یافته است. بحث و نتیجه‌گیری: حذف مراتع و گونه‌های بوته‌ای، افزایش آتش‌سوزی و خشکسالی‌های اخیر و همچنین افزایش مداخلات انسانی مانند ساخت و ساز و معابر ماشین‌رو, انسجام و جریان‌های اکولوژیک این تپه‌ها را با تهدید جدی مواجه ساخته است. ساده‌تر شدن درعین همگنی اجزای منظر در تپه توس نوذر بیانگر فاصله اجزای منظر از حالت طبیعی خود دارد. علاوه بر آن، کاهش پیوستگی در سه تپه ملت، دیدگاه و نیشتمان بیانگر افزایش تکه تکه شدگی و انقطاع در مناظر طبیعی این تپه‌ها است.

examining changes in the ecological structure of four hills in sanandaj using object-oriented method and metrics of continuity and complexity

background and objective: hills, as one of the main components of the ecological structure in a hilly town, are influenced by human actions and affect them. the landscape ecology approach examines diverse ecosystems at different scales and balances human actions and natural processes. in this study, changes in the ecological structure of four significant hills in sanandaj (tosonozar, nishtman, mellat, and didgah) were investigated using google earth images and two ecological metrics over 16 years (2020-2004).material and methodology: the ecological structure of these hills was investigated by object-oriented method in six classification categories and their changes. also, by using fragstats 4.2 software, the status of two ecological indicators, frac and contigh, were calculated and checked in the hills until 6/20/2019.findings: man-made elements have increased (19%) in all hills, especially in nishtman. also, rangeland cover has decreased (32%), especially in tusunozar and nazgah hills. the complexity of landscape spots in all hills except toos-nozar has increased. also, the continuity toos-nozar has decreased except toos-nozar hill. discussion and conclusion: the elimination of pastures and plant species, the increase in recent fires and droughts, and the increase in human interventions such as construction and motorways, the cohesion and ecological flows of these hills have posed a severe threat. simplification while homogeneity of landscape components in toos-nozar hill indicates the distance of landscape components from their natural state. the decrease in continuity in the three hills, including mellat, didgah, and nishtman, indicates an increase in fragmentation and discontinuity in these hills’ natural landscapes.