نگرشی نوین به رابطه حقوق عامه و حفاظت از محیط زیست در نظام حقوقی ایران (رویکردی به مفهوم حق-ادعا)

حقوق محیط زیست از جمله شاخه های اصلی حقوق عمومی است که در نظامات مختلف و مبانی حقوق کشورهای گوناگون جایگاه خاصی را دارد و اهمیت این رشته از آن بعد است که توسعه پایدار به عنوان یک مفهوم بنیادین در دنیای امروز در گرو ارتباط گسترده با این رشته حقوقی است. این امر به اندازه ای از اهمیت رسیده است که در کنوانسیون های بین المللی نیز به عنوان یک فرآیند ضروری شناخته شده است. اخیرا در نظام ایران تحت قالب حقوق عامه به شناسایی حقوق محیط زیست پرداخته شده است و حتی برای نقض آن مجازات کیفری پیش بینی شده است. هدف از انجام این تحقیق تبیین ماهیت حق ادعایی حقوق محیط زیست و ارائه راهکارهای لازم برای حفاظت از آن بوده است. در این تحقیق مبنای حقوقی محیط زیست در نظام حقوقی ایران بررسی شد و در راستای انجام پژوهش مشخص شد که نهاد تقنین در ایران علی رغم ماهیت حق-ادعایی محیط زیست چندان در این خصوص موفق عمل نکرده است و امکان شناخت حقوق محیط زیست به عنوان یک حق بر توسعه پایدار فراهم است.

the new observation of relation between community of law and protection of environment in iranian legal system (by approach to claim-right)

environmental law, enjoying a unique position in various legal systems of countries, is one of the significant majors of public law. the importance of the topic is due to the fact that sustainable development, as a fundamental concept, could only be achieved through its relation with this legal filed. great importance has been attached to this matter to the extent that it has been identified as a necessary process by international conventions. recently, in iran’s legal system, the environment law has been studied within the framework of community law breaching of which would be subject to criminal punishment. the main goal of the present study is to elaborate on the claim right essence of the environmental law and to provide required protective solutions. in this article, the legal foundation of the environmental law has been reviewed and it has been revealed that the legislative body of the country, in spite of its claim-right nature, has not been successful in this regard and it is also possible to recognize environmental law as a sustainable development right.