امکان‌سنجی تولید آجر و ملات ژئوپلیمری از خاک بومی قرمز رنگ روستای توتاخانه به منظور استفاده در حفاظت از بافت معماری ارگانیک

زمینه و هدف: معماری بومی هر منطقه برگرفته از امکاناتی است که محیط در اختیار قرار داده است. با به کارگیری روش های نوین می توان مصالح بومی را فراوری کرده و در ساخت و ساز همان منطقه استفاده نمود. خاک روستای توتاخانه به صورت بالقوه دارای پتانسیل بالایی برای تولید آجر و ملات ژئوپلیمری است. در این پژوهش امکان‌سنجی ساخت نمونه‌های آجر و ملات ژئوپلیمری بر پایه خاک قرمز روستای توتاخانه با استفاده از سدیم‌هیدرواکسید و آب شیشه صنعتی مورد ارزیابی قرار گرفته است.روش بررسی: در این مطالعه، طرح اختلاط تولید بیندر ژئوپلیمری بر پایه خاک قرمز توتاخانه به منظور تولید مصالح ساختمانی مانند آجر مورد ارزیابی قرار گرفته است. برای این منظور مواد اولیه خام شامل خاک قرمز توتاخانه به عنوان آلومینوسیلیکات، سنگدانه عبوری از الک استاندارد شماره 8 به عنوان فیلر و محلول فعال کننده قلیایی حاوی آب شیشه صنعتی و محلول سدیم هیدوراکسید با غلظت های مختلف مورد استفاده قرار گرفت.یافته ها: طبق نتایج به دست آمده، مقاومت فشاری و درصد جذب آب برای آجر ژئوپلیمری بسیار بهینه می باشد. لذا آجرهای ژئوپلیمری تولید شده از خاک قرمز توتاخانه دارای ویژگی هزینه کم تولید، مصرف انرژی کمتر و تولید حداقلی دی اکسیدکربن است. همچنین میزان مقاومت پذیری آجرهای ژئوپلیمری حدود 55/362 درصد بیشتر از آجرهای رسی است. میزان شباهت ظاهری ملات ژئوپلیمری با ملات معمولی 83 درصد است.  بحث ونتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش می تواند در زمینه مرمت بافت فرسوده، ملات برای سازه های بتنی، نوسازی و مرمت بناهای تاریخی و فرسوده و غیره مورد استفاده قرار گیرد.

production of geopolymeric bricks and mortar from the indigenous soil of the village of toutakhaneh to protect the organic architectural fabric

background and objective: the indigenous architecture of each region is derived from the facilities provided by the environment. by using new methods, local materials can be processed and used in construction in the same area. the soil of toutakhaneh village has a high potential for producing bricks and geopolymer mortar. the advantage of geopolymer bricks and mortars is that while they cost less to produce, they do not need to be baked in a high-temperature oven and therefore play an important role in reducing greenhouse gases.material and methodology: in this study, the mixing design of geopolymer binder production based on toutakhaneh red soil to produce construction materials such as bricks has been evaluated. for this purpose, raw materials including toutakhaneh red soil as aluminosilicate, aggregate passing through standard sieve no. 8 as filler, and an alkaline activating solution containing industrial glass water and sodium hydroxide solution with different concentrations were used.findings: according to the results, the compressive strength and water absorption percentage are very optimal for geopolymer bricks. therefore, geopolymer bricks produced from toutakhaneh red soil have the characteristics of low production cost, lower energy consumption, and minimal production of carbon dioxide. also, the strength of geopolymer bricks is about 362.55% higher than clay bricks. the apparent similarity of geopolymer mortar with ordinary mortar is 83%.  discussion and conclusion: the results of this study can be used in the field of restoration of worn texture, mortar for concrete structures, renovation, and restoration of historic and worn buildings, etc.