ارزیابی تاثیر اقدامات آبخیزداری بر پوشش گیاهی و میزان فرسایش و رسوب در حوزه آبخیز کاخک

زمینه و هدف: هدف از این تحقیق بررسی تاثیر اقدامات آبخیزداری بر پوشش گیاهی و میزان فرسایش و رسوب در پروژه آبخیزداری کاخک می‌باشد.روش بررسی: ابتدا ویژگی‌های هر یک از عملیات آبخیزداری از مطالعات طرح اجرایی آبخیزداری منطقه استخراج و وضعیت پوشش ‌گیاهی و فرسایش و رسوب حوضه، قبل از اجرای عملیات آبخیزداری مشخص گردید. مشخصات سازه‌های اجرا شده از نظر موقعیت، تعداد، حجم، پایداری و رسوب‌گیری در عرصه بررسی شد. وضعیت استقرار پوشش‌ گیاهی و عملکرد عملیات بیولوژیک از طریق اندازه ‌گیری درصد پوشش‌ گیاهی، میزان تولید، تعداد بوته‌ها و درختان‌زنده (درصد زنده ‌مانی) در واحد سطح مورد بررسی قرار گرفت. میزان فرسایش حوضه بر اساس روش بکار گرفته شده در طرح مطالعاتی (mpsiac) تعیین شد. در نهایت، شرایط کنونی حوضه (از نظر میزان فرسایش و پوشش گیاهی) با وضعیت گذشته حوضه آبخیز (مستخرج از طرح اجرایی آبخیزداری) مقایسه شد و کارایی پروژه آبخیزداری تعیین گردید.یافته‌ها: نتایج نشان داد که با اجرای طرح آبخیزداری، میانگین تاج پوشش گیاهی حوضه از 25 به 49 درصد و متوسط علوفه‌ خشک قابل‌ بهره‌ برداری از 17 به 89 کیلوگرم در هکتار افزایش یافته است. میزان کارایی عملیات مکانیکی اجرا شده در حوضه حدود 76 درصد می‌باشد. مقدار فرسایش سالانه خاک از حدود20 تن در هکتار به حدود 10 تن در هکتار کاهش یافته است.بحث و نتیجه‌گیری: تجزیه و تحلیل اطلاعات نشان داد با گذشت 20 سال از انجام عملیات آبخیزداری در حوضه‌کاخک، وضعیت پوشش گیاهی حوضه بهبود قابل‌ توجهی یافته و فرسایش خاک حدود 50 درصد کاهش یافته است.

Evaluating the Impacts of Implemented Watershed Management Project on Vegetal Cover and Sediment Yield in Kakhk Watershed Project

Background and Objective: This research was carried out to study the impacts of implemented watershed management project on vegetal cover and sediment yield in Kakhk Watershed Project.Material and Methodology: In this research in the first stage characteristics of each predicted mechanical operations from detailed studies of Kakhk watershed were recorded. Also, the soil erosion and vegetation condition of area before performancing watershed operation were determined. The characteristics of each watershed management structures such as situation, number, volume and its siltation were measured. The biological conservation and efficiency were studied via measuring percent of grass cover, the numbers of live bushes and trees per unit area. The soil erosion was measured by applying MPSIAC model. Consequently, the present and preliminary conditions of watershed (in terms of soil erosion and vegetal cover) were compared with each other and project efficiency was determined.Findings: This reseasch revealed that due to Kakhk implemented watershed management project the average vegetation cover and dry forage production increased from 25% and 17 kg to 49% and 89 kg, respectively. The mean efficiency of all mechanical activities is 76 %. The rate of soil erosion decreased from 20 to 10 t ha yr1.Discussion and Conclusion: The data analysis revealed that after 20 years of project implementation, the vegetation factors improved obviously and the amount of soil erosion has fallen by 50 %.