تهیه نقشه حساسیت زمین‌لغزش با استفاده از مدل‌های نسبت فراوانی، رگرسیون لجستیک و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در بخشی از استان گلستان

زمینه و هدف: ایران به ویژه در مناطق شمالی به خاطر شرایط اقلیمی و توپوگرافی، همواره در معرض خطر زمین‌لغزش است. شناخت نواحی مستعد وقوع زمین لغزش و خطرات ناشی از آن یکی از اقدامات اولیه در مدیریت منابع طبیعی و برنامه ریزی های توسعه ای و عمرانی است. بررسی زمین لغزش جهت تهیه نقشه های حساسیت و شناسایی مناطق مستعد زمین لغزش و همچنین شناسایی مکان‌های امن برای توسعه سکونت‌گاه های جدید در آینده مورد توجه برنامه ریزان قرار دارد. هدف اصلی این تحقیق تهیه نقشه حساسیت‌پذیری زمین‌لغزش در بخشی از استان گلستان است. روش بررسی: 78 لغزش در بخشی از استان گلستان شناسایی و نقشه پراکنش زمین لغزش ها در سال 1395 تهیه گردید. نقشه‌های عوامل موثر شامل درجه شیب، جهت شیب، شکل شیب، طبقه ارتفاعی، سنگ شناسی، کاربری اراضی، فاصله از جاده، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه و طول شیب در محیط gis تهیه شد. سه روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، نسبت فراوانی و رگرسیون لجستیک به‌منظور تهیه نقشه حساسیت زمین‌لغزش به کار برده شد. همچنین از منحنی roc برای ارزیابی دقت نقشه‌های حساسیت استفاده شد. یافته‌ها: اولویت بندی فاکتورهای موثر با استفاده از ahp نشان داد فاصله از جاده، شیب، فاصله از آبراهه و فاصله از مناطق مسکونی بیشترین تاثیر را بر وقوع زمین‌لغزش دارند. نقشه‌های حساسیت تهیه شده با استفاده از سه مدل با استفاده از منحنی تشخیص عملکرد نسبی و سطح زیرمنحنی با یکدیگر مقایسه شدند. نتایج نشان داد مدل نسبت فراوانی با سطح زیر منحنی 0.8 بیشترین دقت را در تهیه نقشه حساسیت زمین‌لغزش دارد. بحث و نتیجه‌گیری: به طور کلی نتایج نشان داد منطقه مورد مطالعه پتانسیل زیادی برای وقوع زمین‌لغزش دارد. شناسایی مناطق حساس کمک می‌کند تا حد امکان از تغییرات حالت طبیعی این مناطق جلوگیری نموده و باعث تحریک این مناطق نشویم.

Landslide susceptibility mapping using frequency ratio, logistic regression and AHP models in the part of Golestan province

Background and objective: Iran is always exposed to landslide hazard especially in the north because of climatic and topographic conditions. Identification of landslide prone areas and its hazards is one of the first works in natural resources management and development programs. Policymakers pay high attention to landslide investigation in order to landslide susceptibility mapping and identifying susceptible areas and stable locations for development of new settlements in the future. The main goal of his research is landslide susceptibility mapping in the part of Golestan province.Material and Methodology: 78 landslides were identified from the field surveys in the part of Golestan province, and then landslide inventory map was created in year 2016. Effective factor maps such as slope degree, slope aspect, plan curvature, altitude, lithology, land use, distance from road, distance from fault, distance from drainage and slopelength (LS), were prepared in the GIS environment. Three methods such as analytical hierarchy process, frequency ratio and logistic ratio were applied to landslide susceptibility mapping. Also ROC curve was used to accuracy assessment of susceptibility mapsFindings: prioritization of effective factors using AHP showed that distance from road, slope, distance from drainage and distance from residential area have the most effect on landslide occurrence. Landslide susceptibility map obtained from three models was compared using Relative Operating Characteristic (ROC) and Area under Curve (AUC). The result showed that frequency ratio model with the AUC equal to 0.8 has the most accuracy to landslide susceptibility mapping.Discussion and Conclusion: In general, the results showed that the study area has a high potential for landslides occurrence. Identifying susceptible areas help to prevent changes in the natural state of these areas as much as possible.