تاثیر سیاست گذاری ها در مدیریت پسماند خانگی (مطالعه موردی: منطقه 8 شهرداری تهران)

زمینه و هدف: تفکیک پسماند از مبدا، از جمله راهکارهای اساسی در مدیریت پسماندهای خانگی محسوب می شود. برای نیل به این هدف، سیاست گذاری های مختلف و متفاوتی از سوی برنامه ریزان و مدیران شهری اتخاذ می شود که میزان وصول به اهداف نیز بر اساس نوع سیاست گذاری می تواند متفاوت باشد. جهت بررسی تاثیر سیاست گذاری ها در مدیریت پسماندهای خانگی در قالب امکانات، فرصتها و ابزارهای تشویقی، پژوهش حاضر در مرداد ماه 1394 در منطقه 8 شهرداری تهران انجام یافته است.روش بررسی: برای انجام این تحقیق تعداد400 نمونه از شهروندان تهرانی به شیوه نمونه گیری سهمیه ای تصادفی انتخاب شدند. جمع آور ی اطلاعات با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام یافت و برای سنجش اعتبار و روایی سوالات،  ازاعتبار صوری و ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز با استفاده از نرم افزارspss   نسخه16 و آماره های توصیفی و استنباطی صورت گرفت.یافته ها: نتایج حاصل ازآزمون فرضیه های تحقیق نشان داد که متغیر امکانات و فرصت های تفکیک پسماند با رفتار تفکیک پسماند همبستگی دارد. اما متغیر مشوق اقتصادی با تفکیک پسماند رابطه معنی داری ندارد و این فرضیه رد شد. با بررسی بیشتر مشخص گردید که ابزارهای تشویق اقتصادی از طریق عواملی مانند ترویج مساله تفکیک پسماند با استفاده از منابعی مانند نویسندگان، اخبار صدا و سیما و...و همچنین آگاهی شهروندان از سیاست ها و برنامه های اجرایی شهرداری در حوزه مدیریت پسماند( قانون مدیریت پسماند، روشهای جمع آوری پسماندهای خشک ، نحوه ارتباط با شهرداری و...) می توانند بر تفکیک پسماند موثر باشند.بحث و نتیجه گیری:  یافته های به دست آمده، پیچیده بودن شناسایی و تعیین عوامل تاثیرگذار بر رفتار تفکیک پسماند و به طور کلی لزوم مدنظر قراردادن مجموعه ای از عوامل  اجتماعی را  در پیش بینی رفتار زیست محیطی یادآور می شود. تاکید صرف بر ابزارها و مولفه های تشویقی به تنهایی نمی توانند بر رفتار تفکیک پسماند تاثیری داشته و یا مشارکت و همکاری شهروندان را در پی داشته باشند. عدم اطلاع رسانی مناسب به شهروندان در ارتباط با برنامه های شهرداری مانند اجرای طرح تفکیک پسماند و یا عدم آگاهی در ارتباط قانون مدیریت پسماند از عواملی هستند که اجرای موفق این طرح را با چالش مواجه ساخته است.

The Impact of Policies on Domestic Waste Management (Case study: Region 8 of Tehran Municipality)

Background and Objective: Separation of waste from the source is one of the basic strategies in household waste management. To achieve this goal, different policies are adopted by planners and city managers, and the rate of achievement of goals can also vary depending on the type of policy. To investigate the impact of policies on household waste management in the form of facilities, opportunities and incentives, the present study was conducted in August 2015 in District 8 of Tehran Municipality.Material and Methodology: For this research, 400 samples of Tehran citizens were selected by quotarandom sampling method. Data were collected using a questionnaire and face validity and Cronbach’s alpha coefficient were used to assess the validity and reliability of the questions. Data analysis was performed using Spss software version 16 and descriptive and inferential statistics.Findings: The results of testing the research hypotheses showed that the variable of facilities and opportunities for waste segregation is correlated with the behavior of waste segregation. But the economic incentive variable has no significant relationship with waste segregation and this hypothesis was rejected. Further investigation revealed that the tools of economic incentives through factors such as promoting the issue of waste segregation using sources such as writers, radio and television news, etc., as well as citizens’ awareness of municipal policies and executive programs in the field of waste management (law Waste management, dry waste collection methods, how to communicate with the municipality, etc.) can be effective on waste segregation.Discussion and Conclusion: The findings suggest the complexity of identifying and determining the factors affecting the behavior of waste segregation and in general the need to consider a set of social factors in predicting environmental behavior. Emphasis on incentive tools and components alone can not affect waste segregation behavior or lead to citizen participation and cooperation. Lack of proper information to citizens regarding municipal programs such as the implementation of the waste segregation plan or lack of awareness about the waste management law are among the factors that have challenged the successful implementation of this plan.