نقش جریانات باد بر منشا غلظت گاز گلخانه‌ای دی‌اکسید‌کربن در مقیاس استانی

زمینه و هدف: امروزه یکی از مهم ترین مشکلاتی که جهان با آن روبه رو شده افزایش تغییر آب و هوای جهانی به علت انتشار بیش از حد گازهای گلخانه ای می باشد. گاز دی اکسیدکربن به عنوان مهم ترین گاز گلخانه ای و اولین عامل در تغییر اقلیم شناخته شده است. عوامل مختلفی از جمله توپوگرافی، بارندگی، جریانات هوا و وجود باد از عوامل مهم در پخش، رقیق کردن و جابه جای گازهای گلخانه ای موجود در اتمسفر محسوب می شوند.روش بررسی: در مطالعه حاضر با استفاده از داده های سرعت باد ecmwf و داده های دی اکسید کربن ماهواره gosat به صورت تخصصی به بررسی نقش باد در پی بردن به منابع محلی یا منطقه ای انتشار گاز دی اکسید کربن و هم چنین پی بردن به منابع احتمالی انتشار این گاز در مقیاس استانی پرداخته شد.یافته ها: . بیش ترین تجمع گاز گلخانه ای دی اکسید کربن در هر دو فصل سرد و گرم در منطقه جنوب و جنوب شرق ایران قرار دارد. البته گستره پراکندگی و غلظت بالاتر این گاز در فصل زمستان بیش تر از فصل تابستان است. نتایج نشان داد که به طور عمده در اکثر استان های ایران منابع محلی عامل افزایش انتشار غلظت گاز دی اکسید کربن موجود در جو در فصل زمستان می باشد.بحث و نتیجه گیری: بالا بودن غلظت گاز دی اکسید کربن در فصل زمستان می تواند نشان دهنده مصرف بیش تر سوخت های فسیلی برای گرمایش نسبت به فصل تابستان و عدم انجام فرایند فتوسنتز توسط گیاهان در فصل سرد باشد. در صورتی که در فصل تابستان مطابق با موقعیت جغرافیایی استان های مورد مطالعه نقش منابع منطقه ای در انتشار دی اکسید کربن بیش تر از منابع محلی می باشد.

The Role of Wind Flow on Sources of Carbon Dioxide Concentration in the Provincial Scale

Background and Purpose: One of the most important problems in the world is the increase of global climate change due to excessive greenhouse gas emissions. Carbon dioxide gas is known as the most important greenhouse gas and the first factor in climate change. Various factors such as topography, rainfall, air currents and the presence of wind are important factors in the diffusion, dilution and displacement of greenhouse gases in the atmosphere.Method: In the present study, using ECMWF wind speed data and GOSAT satellite carbon dioxide data, the role of wind in detecting local sources or areas of carbon dioxide emissions and such an investigation was made into the possible sources of emissions of this gas on a provincial scale.Findings: The largest aggregate of carbon dioxide gas in both southern and southeastern Iran is located in both cold and hot seasons. However, the dispersion and concentration of this gas in winter is higher than in the summer. The results showed that in most of Iran’s provinces, local resources are responsible for increasing the concentration of carbon dioxide gas in the atmosphere in winter.Discussion and Conclusion: High concentration of carbon dioxide gas in winter is due to the more consumption of fossil fuels for heating and lack of photosynthesis process in cold season. While in summer, according to the geographical location of the studied provinces, the role of regional sources of carbon dioxide emissions is more than local sources.