مکان‌یابی دفن پسماندهای شهری با استفاده از روشهای تحلیل سلسله مراتبی و ماتریس لئوپولد (مطالعه موردی: شهر ملکان)

زمینه و هدف: گسترش بی رویه شهرها موجب افزایش تولید انواع پسماند در مناطق شهری شده که علی رغم پیشرفت علوم و فناوری، مدیریت آنها به یک چالش مهم تبدیل شده است. هدف از این تحقیق بررسی و انتخاب محل مناسب برای دفن پسماندهای شهر ملکان می باشد.روش بررسی: در این مطالعه ، معیارهای تصمیم گیری مورد نیاز شامل سنگ‎شناسی، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، مشخصات خاک، توپوگرافی (شیب)، فاصله از مناطق شهری و فاصله از جاده اصلی، آبراهه‌های اصلی و فرعی، مناطق مسکونی، چاه و قنات، گسل ها شناسایی و جمع آوری شده اند. به منظور تشکیل ماتریس مقایسه زوجی و وزن دهی لایه های اطلاعاتی از نرم افزار expert choice 11 و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است. سپس در محیط gis، با روی هم قرار دادن لایه های اطلاعاتی مختلف، نقشه ی مکان های بهینه دفن مواد زائد شهری در منطقه مدل سازی شده است.یافته ها: مشخص گردید که مکان کنونی جمع آوری پسماند شهر ملکان از شرایط کافی برای دفن پسماند برخوردار نمی باشد و برای انتخاب محل مناسب علاوه بر بررسی تاثیر معیارهای دخیل لازم است از بازدیدهای میدانی و ارزیابی های زیست محیطی هم استفاده گردد تا در نهایت مناسب ترین محل برای دفن پسماند انتخاب گردد.بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج این تحقیق 8 پهنه مناسب انتخاب شد که براساس بازدیدهای میدانی 4 مورد از آنها حذف گردید. برای سامان دهی پسماندهای تولیدی منطقه، چهار پهنه انتخاب شده با استفاده از روش ماتریس لئوپولد مورد ارزیابی زیست محیطی قرار گرفت و در نهایت پهنه شماره 4 واقع در شرق روستای قلعه جوق به عنوان گزینه برتر معرفی شد.

Landfill site selection for urban wastes using Analytic Hierarchy Process and Leopold matrix methods (Case Study: Malekan city)

Background and Objective: Uncontrolled urban expansion in country cause to increasing of waste production in the cities and became to an important issue despite the progress of science and technology. The purpose of this study is to investigate and select a suitable location for landfill in Malekan city.Method: In this study, the required criteria including lithology, land use, vegetation, soil characteristics, topography (slope), distances from urban areas and away from the main road, the main and secondary canals, residential areas, wells and aqueducts, faults have been identified and collected. To form a pair wise comparison matrix and the weight of information layers determined by using of the Expert Choice 11 software and analytic hierarchy process. Then the appropriate zones have been modeled by overlaying of different layers in GIS media.Findings: It was found that the current waste disposal site of Malekan city does not have sufficient conditions for waste disposal and in order to select a suitable location, in addition to addressing the impact of the included criteria, it is necessary to use field visits and environmental assessments to finally select the most suitable place for landfilling.Discussion and Conclusion: As a result, 8 zones have been selected that 4 of them were eliminated based on field visits. Finally in order to planning of the studied area waste, the candidate zones were evaluated by the Leopold matrix and finally the zone number 4 located on the east of Qalejogh village has been selected as a best location for landfill of Malekan urban waste.