فنولوژی گونه‌های ‌Ferula Ovinia و Poa Bulbosa و بهترین زمان ورود و خروج دام در مرتع گوراب اصفهان

زمینه و هدف: مطالعه فنولوژی یکی از عوامل مهم و اساسی در اعمال مدیریت جهت بهره برداری بهینه از پوشش گیاهی است. گونه های مرتعی ferulaovinia وpoabulbosaاز نظر علوفه ای و مرتعی و همچنین جلوگیری از فرسایش خاک از اهمیت خاصی برخوردار هستند. این تحقیق به منظور تعیین زمان مناسب ورود و خروج دام از مرتع، درسایت گوراب اصفهان در 35 کیلومتری غرب شهرستان فریدونشهر به مدت 4 سال (1395-1392) شده است.روش بررسی: در این تحقیق ده پایه انتخاب و اطلاعات مربوط به مراحل فنولوژی برای هر پایه در مقاطع زمانی 7 روزه در مرحله رویشی و 15 روزه در مرحله زایشی اندازه‏‏گیری و در فرم ویژه ای ثبت گردید. هم زمان آمار هواشناسی روزانه از ایستگاه هواشناسی مستقر در محل اجرای طرح برداشت شد.یافته ها: رشد رویشی گونه ovinia ferula از اواخر اسفند آغاز و تا اواسط خرداد ادامه یافت. دوره گلدهی اوایل خرداد آغاز و تا اواخر خرداد به طول انجامید. مرحله رسیدن بذر از اواسط خرداد آغاز و تا اواخر تیر کامل شد. در گونه poabulbosaرشد رویشی از اواخر اسفند شروع و تا اواسط خرداد ادامه داشت. دوره گل دهی از اوایل خرداد شروع و تا اواسط خرداد ادامه یافت. مرحله رسیدن بذر از اواسط خرداد شروع و تا اوایل تیر به پایان رسید.بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که با توجه به رفتار گونه های مورد مطالعه در بروز پدیده های زیستی در سال های مختلف مطالعه این امکان فراهم شده است که رفتار گیاهان را با تغییرات رطوبتی و دما در شرایط مختلف بررسی کنیم.  بهترین زمان و ورود و خروج باید براساس نحوه بروز پدیده های زیستی در گونه ی poa bulbosa  تنظیم شود که در این صورت براساس مطالعات انجام یافته بهترین زمان می تواند در آخر اردیبهشت و اوایل خرداد باشد و زمان خروج دام به علت وجود پایه های خشک شده به ویژه در گونه ی ferula ovina که در زمان خشک شدن (شروع تابستان) مورد استفاده دام قرار می گیرد، می تواند تا اواسط شهریور (مشروط بر رعایت تعداد دام مبتنی بر ظرفیت مرتع)، ادامه یابد.

Phenology of Ferula Ovinia and Poa Bulbosa Species and Time of Livestock Entry to and Exit from Rangeland in Goorab of Isfahan Province

Background and Objective: Phenological study is one of the important factors in optimal management of vegetation utilization. Ferula ovinia and Poa bulbosa are valuable rangeland species regarding to forage production and controlling soil erosion.In this research, an appropriate time for livestock entering to and exiting from the Goorab rangeland in 35th kilometers west of Fereydoun Shahr city, was carried out during four years (20142017).Method: In this research, ten plant bases were selected and information about the phonological stages for each base in the 7day period during the growth phase and 15 days in the reproductive phase were measured and recorded at the special form. At the same time, meteorological statistics were collected from meteorological station adjacent the project site.Findings: Growing of the Ferula ovinia was started in midMarch, and continued until earlyJune. Flowering stems was started in late May and continued until midJune. Seeds formations were begun in earlyJune and completed in late July. Growing of the Poa bulbosa was started in midMarch, and continued until earlyJune. Flowering stems was started in late May and continued until earlyJune. Seeds formations were begun in earlyJune and until the end of in late June.Discussion and Conclusion: The results showed that according to the species behavior in the occurrence of biological phenomena in the different years of study, the best entrance and departure time should be specified based on physiologic phenomena in the specie of Poa bulbosa which the best time can be late May and midMay. The time of departure of the livestock could also be continued till ‏midSeptember due to the existence of dried Ferula ovina which is used by livestock in the summer if the number of livestock has been observed based on livestock capacity.