نقش ضمانت‌های حقوقی و کیفری در حمایت از فضای سبز خصوصی/شهری

زمینه و هدف: قوانین و مقررات، همواره به عنوان یکی از مهم‌ترین و موثرترین ابزارهای دولت‌ها برای حفظ ارزش‌های اساسی جامعه بوده است؛ از این رو، بعد از کنفرانس 1972 استکهلم، ارزش‌های زیست‌محیطی به عنوان یکی از ارزش‌های اساسی جامعه‌ بشری، تبیین شده است. تمامی کشورها ملزم به تدوین قوانین تضمینی در راستای حفاظت و حمایت از محیط زیست گردیده‌اند. یکی از مولفه‌های مهم محیط زیست، پوشش گیاهی می‌باشد که این شاخصه در شهرها به عنوان فضای سبز شهری شناخته شده است. در ایران نیز قوانین زیست‌ محیطی متعددی در سطوح مختلف اعم از حقوقی، کیفری، اداری و آیین ‌نامه‌‌ای تدوین شده است. از این رو وضع و توسعه قوانین و مقررات به عنوان ابزار ساختار تصمیم‌گیری شهری به منظور صیانت و حفاظت از این فضاها در جهت تحقق اهداف پایداری شهری و عدالت زیست محیطی صورت می‌گیرد.روش بررسی: روش تحقیق در این مقاله به صورت توصیفی-تحلیلی می‌باشد که سعی شده است نسبت به جمع‌آوری قوانین، مقررات، مرتبط با حفظ و توسعه فضای سبز شهری و همچنین نسبت به شناسایی چالش‌ها، مفرها و کمبودهای اجرایی و قانونی حفظ و توسعه فضاهای سبز شهری و حریم آن، اقدام گردد. از مهم‌ترین قوانین در حوزه فضای سبز شهری، لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها (مصوب 1359) و قانون اصلاح قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها (مصوب 1388) می‌باشد. این قوانین در راستای حفظ و توسعه فضاهای سبز شهری، به برخی ضمانت اجراهای حقوقی و بیش از آن کیفری متوسّل گردیده است.بحث و نتیجه گیری: نتیجه این تحقیق حاکی از آن است که قوانین و ضوابط مرتبط با فضای سبز در ایران، قدیمی و دارای خلاءها و نقدهای بسیاری است. و به نظر می‌رسد در پاره‌‌ای از موارد نمی‌تواند پاسخگوی نیازهای حمایتی و همچنین توسعه و حفظ فضای سبز شهری باشد.

The Role of Legal and Criminal Safeguards in Supporting Private Urban Green Space

The context and purpose of laws and regulations has always been one of the most important and effective tools of governments to preserve the fundamental values ​​of society; Thus, since the 1972 Stockholm Conference, environmental values ​​have been defined as one of the fundamental values ​​of human society. All countries are required to develop safeguards to protect the environment. One of the important components of the environment is vegetation, which is known in cities as urban green space. In Iran, several environmental laws have been developed at various levels, including legal, criminal, administrative and regulations. Therefore, laws and regulations are set and developed as tools of urban decisionmaking structure in order to protect and preserve these spaces in order to achieve the goals of urban sustainability and environmental justice.The research method in this article is descriptiveanalytical which has been tried to collect laws, regulations related to the preservation and development of urban green space and also to identify challenges, gaps and shortcomings in the implementation and legal maintenance and development of urban green spaces and its privacy, take action. One of the most important laws in the field of urban green space is the bill on protection and expansion of green space in cities (approved in 1980) and the law amending the law on protection and expansion of green space in cities (approved in 2009). In order to preserve and develop urban green spaces, these laws have resorted to some legal and more criminal enforcement guarantees.The results of this study indicate that the laws and regulations related to green space in Iran are old and have many gaps and criticisms and in some cases it seems that it cannot meet the support needs as well as the development and maintenance of urban green space.