بررسی و تحلیل اثرات بهبود کیفیت محیط‌زیست بر امید به زندگی در ایران (یک رویکرد اقتصادی)

زمینه و هدف: آلودگی زیست‌محیطی علاوه بر اینکه اثرات منفی بر فرآیند توسعه‌یافتگی کشورها برجا می‌گذارد، می‌تواند سایر جنبه‌های کمی و کیفی زندگی انسان‌ها را تحت شعاع قرار دهد و به‌شدت بر امید به زندگی که یکی از اجزای مهم شاخص توسعه انسانی می‌باشد، اثرگذار است. با توجه به اهمیت انکارناپذیر امید به زندگی،  بررسی عوامل اثرگذار بر آن در ایران به‌منظور دستیابی به توسعه پایدار، ارتقای اوضاع سلامت جامعه و تخصیص بهینه منابع فردی و ملی ضروری به نظرمی رسد. لذا هدف از این مطالعه، بررسی عوامل موثر بر سلامتی می باشد و فرض شده است که سلامتی از طریق عوامل اقتصادی، اجتماعی و محیطی متاثر می‌شود که یکی از این عوامل محیطی آلودگی محیط زیست می باشد. روش بررسی: به منظور بررسی اثرات بهبود کیفیت محیط زیست بر امید به زندگی در ایران، از اطلاعات آماری مربوط به 30 استان کشور و در دوره زمانی 1393-1382 استفاده شده است. همچنین با بهره گیری از روش گشتاورهای تعمیم یافته، تابع تولید سلامتی برآورد و ضرایب عوامل موثر بر امید به زندگی به عنوان شاخص سلامتی مورد بررسی قرار گرفته است. لازم به ذکر است در این مطالعه از میزان انتشار گاز دی اکسیدکربن در استان ها به عنوان شاخص بهبود کیفیت محیط زیست استفاده شده است. یافته ها: نتایج تحقیق حاکی از وجود یک اثر منفی و معنادار آلودگی محیط زیست بر امید به زندگی است؛ به عبارتی هرچه انتشار co2 افزایش یابد؛ میزان امید به زندگی در استان های کشور کاهش می یابد. رابطه ی درآمد سرانه، شاخص صنعتی شدن و نرخ باسوادی با امید به زندگی، مثبت و معنادار می باشد. اما مخارج بهداشتی سرانه، نرخ شهرنشینی و وقفه آلودگی دارای اثر منفی بر امید به زندگی می باشند. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده از پژوهش حاضر، افزایش آلودگی، افزایش مرگ ومیر و کاهش سن امید به زندگی را در پی دارد. از آنجایی که پیامدهای منفی غیرقابل اغماض آلودگی بر امید به زندگی در قالب شاخص سلامت و یا توسعه انسانی مطرح است، لذا لحاظ کردن مولفه آلودگی و اثر آن بر سنجش امید به زندگی از یک سو می تواند سطح توسعه یافتگی کشور را بالا ببرد و از سوی دیگر سلامت افراد و محیط زیست را به همراه دارد چرا که حفاظت از محیط زیست در سیستم برنامه ریزی یک کشور می تواند توسعه پایدار را محقق سازد.

Analyzing Effects of Environment Quality Improvement on Life Expectancy in Iran (Based on Economic Approach)

Background and Objective: In addition to environmental pollution negative effects on development process of countries, it can affect other aspects of quantity and quality of human life and on life expectancy as an important component of Human Development Index. According to undeniable importance of life expectancy and its role in sustainable development, public health promotion and optimal allocation of individual and national resources, the purpose of this study is to investigate the factors that affecting health quality; hence we assume that health quality promote through economic, social and environmental factors such as environmental pollution. Method: In order to investigate the effects of environmental quality improvement on life expectancy in Iran, we use statistical information of 30 provinces during the period 20032014 by using Generalized Method of Moments; and health production function estimated for this purpose. It should be noted that the carbon dioxide emissions has been used in provinces as an indicator of environment quality. Findings: The results indicates that environmental pollution have a significant and negative impact on life expectancy, In other words, increasing CO2 emissions reduced life expectancy in Iran provinces. The relationship between GDP per capita, industrialization index and literacy rate with life expectancy are significant and positive. But health’s per capita expenditures, urbanization rate and lag pollution have a negative impact on life expectancy. Discussion and Conclusion: According to the obtained results of this study, increased pollution associated with increased mortality and reduced life expectancy. Since nonnegligible negative consequences of pollution on life expectancy in the form of health index or human development is concerned, therefore in terms of the pollution component and its effect on measuring life expectancy in one hand could raise development leveland in other hand it is associated with people health and environment; so environmental protection in a society’s planning system can achieve sustainable development.