تجزیه و تحلیل سوابق حوادث ناشی از کار در معادن زیرزمینی زغال‌سنگ ایران با رویکرد ایمنی

زمینه و هدف: کار در معادن زیرزمینی زغال سنگ به دلیل شرایط کاری خاص، وجود ریسک فاکتورهای فراوان و رخداد حوادث متعدد،درزمره یکی از پرمخاطره ترین مشاغل قرار دارد. این مطالعه با هدف بررسی و اولویت بندی علل حوادث در معادن زیرزمینی زغال سنگ ایران انجام گرفته است.روش بررسی: پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی است که با بررسی 247 گزارش حادثه در معادن زیرزمینی زغال سنگ در سه استان کشور طی یک دوره 11 ساله (1384 تا 1394)، به منظور بررسی و رتبه بندی علل حوادث انجام یافت. در این مطالعه طبقه بندی حوادث عمدتا براساس راهنمای اداره ایمنی و بهداشت معادن آمریکا صورت گرفت، همچنین تجزیه و تحلیل داده ها به کمک نرم افزار spss انجام پذیرفت.یافته ها: 76 و 24 % از حوادث مورد بررسی به ترتیب در بخش استخراج و آماده سازی کارگاه استخراج اتفاق افتاده بودند، به طوری که بیشترین درصد فراوانی رخداد حوادث مربوط به ریزش سقف و کمر بالای کار بوده است. ریزش سقف به هنگام استخراج، نصب استحکامات و تعمیرات به عنوان مهم ترین علل اصلی و عدم انجام مطالعات شناسایی خطر به عنوان مهم ترین علل ریشه ای وقوع حوادث گزارش شدند.بحث و نتیجه گیری: عدم پایداری سقف کارگاه به عنوان مهم ترین علت واسطه ای وقوع حوادث را می توان با تقویت سیستم های نگه داری و اصلاح تکنولوژی موجود به طور موثر بهبود بخشید. همچنین نهادینه کردن فرآیند شناسایی خطرات و به کارگیری اقدامات کنترلی موثر و مناسب به منظور جلوگیری از وقوع حوادث و کاهش پیامدهای آن در راس برنامه های مدیریت معادن ضروری می باشد.

Analysis of the Records of Work-Related Accidents in the Iranian Underground Coal Mines Form the Safety Point of View

Background and Objective: Working in underground coal mines is considered as one of the most dangerous jobs due to the special work conditions, existence of too many risk factors and also the occurrence of various accidents. The aim of this study was to investigate and prioritize the causes of the accidents happened in underground coal mines in Iran.Method: In this descriptiveanalytical study, 247 accidents occurred in the underground coal mines of three Iranian provinces during an 11year period (20042015) were assessed to analyze and prioritize the causes of the accidents. The accidents were classified based on the US Mine Safety and Health Administration (MSHA) handbook and the data were analyzed using SPSS software tool.  Findings: 76% and 24% of the accidents were occurred in the exploration phase and in the preparation of exploration workshop, respectively, where the highest percentage frequency of the accidents was related to the roof fall. According to results, roof fall in the exploration phase, the installation of fortification and maintenance activities were reported as the most important immediate causes of the accidents. Lack of hazard identification studies was also reported as the most important root cause of the accidents occurrence.   Discussion and Conclusion: Instability of the workshop roof, as the most important intermediate cause, could effectively be improved by strengthening the roof support system and modifying the existing technology in mines. It is also necessary to highlight the hazard identification process and the implementation of control measures in mine management plan to prevent the occurrence of the accidents and to reduce their consequences.